طرح درس اقتصاد بهداشت و درمان و بیمه

طرح درس 

نام استاد: دکترخلیل علی محمدزاده    رتبه دانشگاهی: استاد        رشته تحصیلی: دکترای پزشکی و دکترای تخصصی مدیریت خدمات بهداشتی و درمانی

گرایش تخصصی: اقتصاد بهداشت و درمان و مدیریت استراتژیک در نظام سلامت

نام درس: اقتصاد بهداشت و درمان                نوع درس: نظری

تعداد واحد: ۳ واحد                                  پیش نیاز: اصول و مبانی اقتصاد (اقتصاد خرد، اقتصاد کلان و اصول اقتصاد)

فراگیران: دانشجویان کارشناسی ارشد  و دکتری تخصصی مدیریت خدمات بهداشتی و درمانی

مقطع تحصیلی: کارشناسی ارشد دکتری تخصصی                            محل تشکیل کلاس: دانشکده پزشکی/ دانشکده مدیریت

زمان تدریس: چهارشنبه ها و پنجشنبه ها                                    نام استاد: دکتر خلیل علی محمدزاده

مقدمه:

افزایش بسیار شدید هزینه‌های درمانی در تمام دنیا، اکثر دولت‌ها و سازمان‌های ذیربط را وادار نموده است تا در مورد این امر در تفکر فرو روند و خدمات درمانی را از جنبه اقتصادی مورد تجزیه و تحلیل قرار دهند. اقتصاد بهداشت قسمتی از اقتصاد عمومی است که در حقیقت تمام مفاهیم اقتصاد عمومی را می‌توان در رابطه با آن بکار گرفت چون در اقتصاد بهداشت نیز برحسب محدود بودن منابع و تسهیلات (پزشک، پرستار و تخت و …) مسئله انتخاب (چه تعدادی از منابع برای چه دسته‌ای از مردم یا برای چه نوع برنامه بهداشتی و درمانی) مطرح است. به همین جهت گستردگی و وسعت مباحث اقتصاد عمومی در اقتصاد بهداشت  مطرح است. اقتصاد سلامت را می‌توان چنین تعریف کرد: “مطالعه و بررسی کمیت، قیمت و ارزش منابع محدودی که برای بهداشت و درمان اختصاص می‌یابند و همچنین نحوه ترکیب این منابع برای تولید خدماتی معین به طوری که به بالاترین درجه بهره دهی و کارآئی برسند.”

 

اهداف کلی:

آشنایی دانشجویان با مفاهیم مختلف اقتصادی همچون تکنیک‌های مختلف ارزیابی اقتصادی، روش‌های ارزیابی عملکرد اقتصادی سازمان‌های بهداشتی و درمانی، ساختار اقتصادی بیمارستان و داروسازی، روش‌های مختلف تامین مالی نظام های سلامت، مکانیسم‌های مختلف پرداخت به ارائه‌کنندگان، مقایسه تطبیقی نظام‌های سلامت از دید اقتصادی.

اهداف اختصاصی:

1. آشنایی با نقش و جایگاه اقتصاد بهداشت و درمان در نظام سلامت
2. آشنایی با تفاوت‌ها و مشابهت‌های بازار سلامت و سایر بازارها
3. آشنایی با روش‌های مختلف ارزیابی اقتصادی در سلامت( تکنیک‌های هزینه اثربخشی، هزینه مطلوبیت و …)
4. آشنایی با روش های مختلف تامین مالی سلامت
5. آشنایی با مکانیسم‌های مختلف پرداخت به ارائه‌کنندگان خدمات بهداشتی و درمانی
6. آشنایی با ساختار صنعت بیمارستان و داروسازی از دید اقتصادی
7. آشتایی با اصول و مبانی بیمه و نظام های بیمه سلامت
8. دلایل نیاز به اصلاحات نظام سلامت
9. آشنایی با اصول اندازه گیری و ارتقاء کارایی در سلامت
10. آشنایی با مفاهیم عدالت در سلامت
11. آشنایی با نظریه و کاربرد توابع تولید و هزینه در اقتصاد سلامت
12. مقدمه‌ای بر اقتصاد کلان سلامت و نقش دولت در بازار سلامت
13. مقایسه بین المللی وضعیت سلامت و نظام های سلامت از جنبه اقتصاد بهداشت
14. آشنایی با روش‌های مختلف مدلسازی اقتصادی در نظام سلامت
15. بیمه های سلامت: در مقطع دکتر تخصصی مفصل بحث می شود.

اهداف رفتاری:

آشنا شدن دانشجویان با اصول و مبانی اقتصاد و کاربرد آنها در حوزه بهداشت و درمان و بکارگیری این مفاهیم و تکنیک ها در حوزه های مختلف بهداشت و درمان به منظور استفاده بهینه از منابع محدود نظام سلامت جهت دستیابی به بیشترین کارایی ممکن.

بصورت خلاصه:

• استفاده از نظام مندی های اقتصادی در اموری که به سلامتی مربوط می شود.
• بکارگیری مؤثر و مطلوب منابع (انسانی و مادی) برای تولید و عرضه ی مؤثر خدمات بهداشتی، درمانی
• سنجش کارآیی
• تامین عدالت در دسترسی به خدمات و توزیع بارمالی
• بیمه های سلامت
• نظام های پرداخت
• اقتصاد بیمارستان

روش تدریس:

سخنرانی برنامه‌ریزی شده و ارائه مطالب درس توسط استاد و کار گروهی توسط دانشجویان و ارائه گزارش به سایر دانشجویان و جمع‌بندی نهایی توسط استاد

وسایل سمعی و بصری:

لپ تاپ و ویدئو پروژکتور

نحوه ارزشیابی پایان دوره:

مقطع کارشناسی ارشد:

مشارکت در کلاس و حضور فعال در جلسات: ۲ نمره

انجام تکالیف کلاسی و ارائه درسی: ۲ نمره

امتحان میان ترم: ۲ نمره

امتحان پایان ترم: ۱۴ نمره

مقطع دکتر تخصصی:

مشارکت در کلاس و انجام تکالیف کلاسی و تدوین مطالب و تدریس: ۸ نمره

امتحان پایان ترم: ۱۲ نمره

منابع درسی مورد استفاده:

– تحلیل هزینه – اثربخشی در سلامت؛ رویکردی کاربردی، علی محمدزاده خلیل، خان محمدیان سعیده، بهادری محمد کریم. زیر نظر: مرکز تحقیقات سیاستگذاری اقتصاد سلامت دانشگاه علوم پزشکی آزاد اسلامی تهران و مرکز تحقیقات مدیریت سلامت دانشگاه علوم پزشکی بقیه الله، ناشر: حیدری، چاپ اول،۱۳۹۸

اقتصاد سلامت تالیف توماس ای گتزن، ترجمه دکتر محمود نکویی مقدم و همکاران، تهران، پارسا، ۱۳۸۷٫ ویژه دکترای تخصصی

اقتصاد سلامت تالیف دکتر محسن مهر آرا، انتشارات دانشگاه تهران، ۱۳۸۷٫

اقتصاد سلامت تالیف دکتر مجید صباغ کرمانی، انتشارات مرکز تحقیق و توسعه علوم انسانی )سمت(، ۱۳۸۵٫

اقتصاد بهداشت برای کشورهای در حال توسعه، تالیف سوفی ویتر و همکاران، ترجمه دکتر ابولقاسم پوررضا، موسسه عالی آموزش و پژوهش مدیریت و برنامه ریزی، ۱۳۸۳٫

مبانی اقتصاد بهداشت و درمان، آصف زاده سعید، انتشارات دانشگاه علوم پزشکی قزوین، فروردین ۱۳۹۰٫

واندرلنیگ د. درسنامه اقتصاد سلامت، ترجمه دکتر شهرام توفیقی و علی آصفی، دلیر کیا، انتشارات دانشگاه علوم پزشکی بقیه الله (عج)، تهران، ۱۳۸۸٫

اصلاحات نظام سلامت: راهنمای عدالت و کارایی، تالیف مارک جی رابرت و همکاران، ترجمه و ویرایش توسط امیر عباس فتاح زاده و همکاران، موسسه فرهنگی ابن سینای بزرگ، ۱۳۸۴٫

درسنامه اقتصاد بهداشت و بیمه، کتاب در دست انتشار، دکتر خلیل علی محمدزاده، ۱۴۰۲

• Health Care Economics, Thomas E. Getzen,2007, Temple University
• Essentials of health economics, Diane M. Dewar, 2010, University at Albany—State University of New York
• Santerre, RE and SP Neun. (2004) Health Economics: Theories, Insights and Industry Studies, 3d ed.Mason, Ohio: Thomson South-Western.
• Folland, S, Goodman, AC, and M. Stano. (2007) The Economics of Health and Health Care, 5th ed.Upper Saddle River, NJ: Pearson/Prentice Hall.
• Drummond, MF et al. (2005) Economic Evaluations of Health Care Programmes. Oxford: Oxford University Press.

 

آدرس های علمی و پ‍‍ژوهشی دکترخلیل علی محمدزاده

خلیل علی محمد زاده ^{۱ و ۲ *}

۱ دانشیار گروه مدیریت خدمات بهداشتی و درمانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال، تهران، ایران
۲ مرکز تحقیقات سیاستگذاری اقتصاد سلامت، دانشگاه علوم پزشکی آزاد اسلامی تهران، ایران. شماره ارکید: ۹۲۵۶-۲۳۷۶-۰۰۰۲-۰۰۰۰

*نویسنده مسئول: خلیل علی محمدزاده (دکترای پزشکی و دکترای تخصصی مدیریت خدمات بهداشتی و درمانی)، دانشیار گروه مدیریت خدمات بهداشتی و درمانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال؛ مرکز تحقیقات سیاستگذاری اقتصاد سلامت، دانشگاه علوم پزشکی آزاد اسلامی تهران، ایران، dr_khalil_amz@yahoo.com

 Khalil Alimohammadzadeh ^{1 ,2} 

^۱ Associate Professor, Department of Health Services Management, North Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran

^۲ Health Economics Policy Research Center, Tehran Medical Sciences Islamic Azad University, Tehran, Iran .  orcid.:0000-0002-2376-9256

*Corresponding Author: Khalil Alimohammadzadeh (M.D., Ph.D.), Associate Professor, Department of Health Services Management, North Tehran Branch; Health Economics Policy Research Center, Tehran Medical Sciences Islamic Azad University, Tehran, Iran, dr_khalil_amz@yahoo.com