کتابی که در تبیین سیاست های سلامت جمعیت منتشر شد:
گفتارها و گفت و گوهای جمعیتی، تاملی در مدیریت تناسب و سلامت جمعیت
«گفتارها و گفت و گوهای جمعیتی، تاملی در مدیریت سلامت و تناسب جمعیت» نوشته دکتر خلیل علی محمدزاده پزشک و استاد دانشگاه که با همکاری شورای فرهنگی و اجتماعی زنان و خانواده شورای عالی انقلاب فرهنگی و روابط عمومی این شورا در سال ۱۳۹۳ انتشار یافته بود، به چاپ سوم رسید.
در این کتاب، سلسله گفت و گو های نویسنده در قالب کرسی های آزاد اندیشی، مناظره، تدریس و سخنرانی در میان نخبگان، پزشکان و گروه های مختلف اجتماعی و دانشگاهی ارائه شده، به رشته تحریر درآمده است.
فصول این کتاب عبارتند از: جمعیت کشور بلاشک باید افزایش یابد،، فرهنگسازی و افزایش آگاهیهای دینی و اخلاقی خانوادهها، سه مقدمه و یک متن در نقد برنامههای کنترل جمعیت، هشدارها و راهکارهای جمعیتی برای مدیریت نظام سلامت، لزوم اقناع متخصصان، سزارین و یا زایمان طبیعی؛ طب پیشرفته به کدامین راه است؟ ، رویای کم بازگشت، نگرش فرهنگی نقش اول در فرزندآوری، تناسب جمعیت و تحول فرهنگی، استراتژی تهاجمی غرب در مهندسی جمعیت جهان اسلام، ابزارهای عمده در جنگ جمعیتی، علایم، عواقب و قوانین سقطجنین، برنامههای کنترل جمعیت، غرب را پیر کرد و آیا ایران به همه مفاد کنفرانس جمعیت و توسعه متعهد است؟!
همچنین در واژه نامه و پیوست های هفت گانه کتاب، آمارها و مطالب مهمی آمده است.
در بخشی از مقدمه این کتاب چنین میخوانیم: از اهم مسائل تأثیرگذار در روند توسعه و پیشرفت هر کشوری، موضوع جمعیت است. مسئله جمعیت از جمله مهمترین مسائل استراتژیک است که باید در بررسی اجزاء، ابعاد و روندهای مختلف آن و نیز تحولات مربوط به آن، نگرش سیستمی همهجانبه و یکپارچهای بهوجود آید و سپس هر یک از بخش های مرتبط در چارچوب رسالت سازمانی، به انجام وظایف خود در آن چارچوب بپردازند.
در گذشته به دلیل فقدان یک سازمان و یا شورای عالی در کشور که موضوع جمعیت در سطح کلان و از جمله کمیت، کیفیت و مدیریت آن را رصد کند، باعث شده یک وزارتخانه صرفاً با توجه به دیدگاههای بهداشتی و درمانی، قدم در حوزههایی بگذارد که به نوعی در رفتار فرهنگی جامعه تأثیرگذار بوده و از آنجا که اقدامات بر اساس الگوهایی صورت گرفته که در مواردی با آموزههای اسلامی و اقتضائات راهبردی کشور، تناسب و تطابق چندانی نداشته، هماکنون با کاهش شدید باروری زیر حد جایگزینی، تبعات ناگواری چون کاهش رشد جمعیت و سالمندی جامعه در انتظار میباشد. البته در تحلیل محیطی معضلات کنونی و آینده، عوامل مختلف اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و سیاسی و … در جای خود دخیل بوده است لکن از آنجا که همه اینها به عنوان حلقههای مرتبط به هم در متن زندگی، دگرگونیهایی را در سبک زندگی ایرانی و اسلامی سبب شده، بدون بررسی دقیق و پژوهش جامع و راهبردی نمیتوان به سادگی میزان تأثیر هر یک ازعوامل یاد شده را از ظن خود اعتبارسنجی و ارزشگذاری نمود.
گفتارها و گفت و گوهای جمعیتی کتابی است؛ برای تامل بیشتر در مدیریت سلامت و تناسب جمعیت. از آنجا که سیاست های باروری به مقتضای شرایط در همه ی کشورهای دنیا دستخوش تغییر می شوند و در کشور ایران نیز پس از بیش از دو دهه که سیاست های کنترلی بکار گرفته می شد، اینک با بررسی روندهای کاهش نرخ باروری کل به زیر حد جانشینی و کاهش رشد جمعیت، لزوم چنین تغییری پذیرفته شده است، این گفتارها که گاهی در گفت و گو با رسانه ها و در مواردی به صورت سخنرانی در مجامع دانشگاهی و پزشکی و نیز در کارگاه های آموزشی، استادان و مدرسان درس “دانش خانواده و جمعیت” دانشگاه ها صورت گرفته است، به سهم خود می تواند در عرصه ی اجرای سیاست های کلی نظام سلامت، شناخت ابعاد مختلف مباحث جمعیتی، مهندسی مجدد برنامه ی تنظیم خانواده و کاهش برخی اعمال و جراحی های بدون دلیل و وجوب خطرافزا برای سلامت مادر و کودک، که متاسفانه در کشور ما، در مقایسه با میانگین منطقه ای و جهانی آن ها، مورد تقاضا و اقدام فراوان قرار می گیرند و نیز شکل گیری فرهنگ مناسبی که نیاز دوره ی جدید است و همچنین در رفع تهدیدها و چالش های پیش رو، کارآیی و اثربخشی داشته باشد. امید آنکه در مدیریت کمی و کیفی جمعیت سودمند واقع شود.
جلد اول و دوم این کتاب در سال ۱۳۹۳ انتشار یافت و اینک چاپ سوم این کتاب در زمستان ۱۳۹۶ رقم خورده و همزمان جلد دوم این کتاب نیز به چاپ دوم رسیده است.