کتابی که در تبیین سیاست های سلامت جمعیت منتشر شد:
گفتارها و گفت و گوهای جمعیتی، تاملی در مدیریت تناسب و سلامت جمعیت
«گفتارها و گفت و گوهای جمعیتی، تاملی در مدیریت سلامت و تناسب جمعیت» نوشته دکتر خلیل علی محمدزاده پزشک و استاد دانشگاه که با همکاری شورای فرهنگی و اجتماعی زنان و خانواده شورای عالی انقلاب فرهنگی و روابط عمومی این شورا در سال 1393 انتشار یافته بود، به چاپ سوم رسید.
در این کتاب، سلسله گفت و گو های نویسنده در قالب کرسی های آزاد اندیشی، مناظره، تدریس و سخنرانی در میان نخبگان، پزشکان و گروه های مختلف اجتماعی و دانشگاهی ارائه شده، به رشته تحریر درآمده است.
فصول این کتاب عبارتند از: جمعیت کشور بلاشک باید افزایش یابد،، فرهنگسازي و افزايش آگاهيهاي ديني و اخلاقي خانوادهها، سه مقدمه و يك متن در نقد برنامههاي كنترل جمعيت، هشدارها و راهكارهاي جمعيتي براي مديريت نظام سلامت، لزوم اقناع متخصصان، سزارین و یا زایمان طبیعی؛ طب پیشرفته به کدامین راه است؟ ، روياي كم بازگشت، نگرش فرهنگي نقش اول در فرزندآوري، تناسب جمعيت و تحول فرهنگي، استراتژی تهاجمی غرب در مهندسی جمعیت جهان اسلام، ابزارهای عمده در جنگ جمعیتی، علایم، عواقب و قوانین سقطجنین، برنامههاي كنترل جمعيت، غرب را پير کرد و آیا ایران به همه مفاد کنفرانس جمعیت و توسعه متعهد است؟!
همچنین در واژه نامه و پیوست های هفت گانه کتاب، آمارها و مطالب مهمی آمده است.
در بخشی از مقدمه این کتاب چنین میخوانیم: از اهم مسائل تأثيرگذار در روند توسعه و پيشرفت هر كشوري، موضوع جمعيت است. مسئله جمعيت از جمله مهمترين مسائل استراتژيك است كه بايد در بررسي اجزاء، ابعاد و روندهاي مختلف آن و نيز تحولات مربوط به آن، نگرش سيستمي همهجانبه و يكپارچهاي بهوجود آيد و سپس هر يك از بخش هاي مرتبط در چارچوب رسالت سازماني، به انجام وظايف خود در آن چارچوب بپردازند.
در گذشته به دليل فقدان يك سازمان و يا شوراي عالي در كشور كه موضوع جمعيت در سطح كلان و از جمله كميت، كيفيت و مديريت آن را رصد كند، باعث شده يك وزارتخانه صرفاً با توجه به ديدگاههاي بهداشتي و درماني، قدم در حوزههايي بگذارد كه به نوعي در رفتار فرهنگي جامعه تأثيرگذار بوده و از آنجا كه اقدامات بر اساس الگوهايي صورت گرفته كه در مواردي با آموزههاي اسلامي و اقتضائات راهبردي كشور، تناسب و تطابق چنداني نداشته، هماكنون با كاهش شديد باروري زير حد جايگزيني، تبعات ناگواري چون كاهش رشد جمعيت و سالمندي جامعه در انتظار ميباشد. البته در تحليل محيطي معضلات كنوني و آينده، عوامل مختلف اجتماعي، اقتصادي، فرهنگي و سياسي و … در جاي خود دخيل بوده است لكن از آنجا كه همه اينها به عنوان حلقههاي مرتبط به هم در متن زندگي، دگرگونيهايي را در سبك زندگي ايراني و اسلامي سبب شده، بدون بررسي دقيق و پژوهش جامع و راهبردي نميتوان به سادگي ميزان تأثير هر يك ازعوامل یاد شده را از ظن خود اعتبارسنجي و ارزشگذاري نمود.
گفتارها و گفت و گوهای جمعیتی کتابی است؛ برای تامل بیشتر در مدیریت سلامت و تناسب جمعیت. از آنجا که سیاست های باروری به مقتضای شرایط در همه ی کشورهای دنیا دستخوش تغییر می شوند و در کشور ایران نیز پس از بیش از دو دهه که سیاست های کنترلی بکار گرفته می شد، اینک با بررسی روندهای کاهش نرخ باروری کل به زیر حد جانشینی و کاهش رشد جمعیت، لزوم چنین تغییری پذیرفته شده است، این گفتارها که گاهی در گفت و گو با رسانه ها و در مواردی به صورت سخنرانی در مجامع دانشگاهی و پزشکی و نیز در کارگاه های آموزشی، استادان و مدرسان درس “دانش خانواده و جمعیت” دانشگاه ها صورت گرفته است، به سهم خود می تواند در عرصه ی اجرای سیاست های کلی نظام سلامت، شناخت ابعاد مختلف مباحث جمعیتی، مهندسی مجدد برنامه ی تنظیم خانواده و کاهش برخی اعمال و جراحی های بدون دلیل و وجوب خطرافزا برای سلامت مادر و کودک، که متاسفانه در کشور ما، در مقایسه با میانگین منطقه ای و جهانی آن ها، مورد تقاضا و اقدام فراوان قرار می گیرند و نیز شکل گیری فرهنگ مناسبی که نیاز دوره ی جدید است و همچنین در رفع تهدیدها و چالش های پیش رو، کارآیی و اثربخشی داشته باشد. امید آنکه در مدیریت کمی و کیفی جمعیت سودمند واقع شود.
جلد اول و دوم این کتاب در سال 1393 انتشار یافت و اینک چاپ سوم این کتاب در زمستان 1396 رقم خورده و همزمان جلد دوم این کتاب نیز به چاپ دوم رسیده است.