فایل کتاب گفتارها و گفت و گوهای جمعیتی در سایت شورای عالی انقلاب فرهنگی

جلد دوم کتابی که در تبیین سیاست های سلامت جمعیت منتشر شد:

گفتارها و گفت و گوهای جمعیتی، تاملی در مدیریت تناسب و سلامت جمعیت

جلد دوم کتاب «گفتارها و گفت و گوهای جمعیتی، تاملی در مدیریت سلامت و تناسب جمعیت» نوشته دکتر خلیل علی محمدزاده پزشک و استاد دانشگاه با همکاری شورای فرهنگی و اجتماعی زنان و خانواده شورای عالی انقلاب فرهنگی و روابط عمومی این شورا انتشار یافت. این کتاب برای اولین بار در سال ۱۳۹۳ منتشر شد و در سال ۱۳۹۶ به چاپ دوم رسید.

در این کتاب ادامه ی سلسله گفت و گو های نویسنده در قالب کرسی های آزاد اندیشی، مناظره، تدریس و سخنرانی در میان نخبگان، پزشکان و گروه های مختلف اجتماعی و دانشگاهی به رشته تحریر درآمده است.

۱۶ فصل جلد دوم این کتاب عبارتند از: زن و خانواده از دیدگاه اسلام، ناباروری در ایران و جهان و علل و عوامل آن، ابعاد مختلف سلامت مادر و کودک، سیاست‌های تشویقی باروری در کشورهای منتخب دنیا، ویژگی‌های جمعیت جوان و پیامدهای کشور سالمند، سیاست‌های کلی جمعیتی و پاسخ به شبهات، فهم مسئله‌ی جمعیت، پدیده‌ی سالمندی، پدیده‌ی تک فرزندی ، کاهش باروری و بحران مادری، طرح ۴ ماده‌ای مجلس شورای اسلامی، رگه‌های تفکر فمینیستی در جامعه، وازکتومی و افزایش سرطان پروستات، آیا قانون تنظیم‌خانواده برچیده شده است؟، فرآیندهای مختلف برنامه تحول سلامت تکمیل شود و کنترل سقط‌‌جنین در برنامه تحول در نظام سلامت گنجانده شود.

همچنین در واژه نامه و پیوست های چهارده گانه کتاب(۱۱ پیوست فارسی و ۳ پیوست انگلیسی)، آمارها و مطالب مهمی  آمده است.

در بخشی از مقدمه این کتاب چنین می‌خوانیم: جمعیت هر کشوری می‌تواند مظهر عزت، توسعه و اقتدار آن کشور باشد. پیشرفت با جریان طبیعی زندگی در جوامع اتفاق می‌افتد. برخی منکر هر دوی این مقوله‌ها هستند. یعنی می‌گویند؛ دیگر جمعیت، قدرت نیست و تکنولوژی باعث قدرت است. در حالی که همین تکنولوژی برای اینکه فراهم شود، نیازمند نوآوری‌ست، که هر چه میزان باروری افزایش یابد، درصد نخبگان جامعه هم افزایش می‌یابد. همچنین می‌گویند؛ جمعیت زیاد مانع پیشرفت است. این هم سخنی از روی ظن و گمان است و ظاهراً به نظر درست می‌آید و هرگز اینگونه نیست. کشورهای توسعه یافته، برای رسیدن به این نقطه، از جمعیت فراوان جوان خود بهره جسته‌اند.

جمعیت، مسئله‌ی استراتژیک است. هر عقل سلیمی حکم می‌کند، کم یا زیاد جمعیت را مدیریت کند. جمعیت فقط تعداد نیست که فقط روی آن متمرکز باشیم. هرم و ترکیب ساختار سنی جمعیت مهم است و در اصل، آن جمعیتی تمدن و پیشرفت اسلامی را رقم خواهد زد که سالم، دانا، توانا و دارای تربیت شایسته ‌باشد. پس هیچ‌کس نمی‌تواند، تنها بگوید: ” فرزندآوری”، و در کنار آن “شرایط و وضعیت محیطی”  و نیز “فرزندپروری” را مهم‌تر نداند.

وقتی نرخ باروری کل به زیر حد جایگزینی می‌رسد، یعنی در منطقه‌ی خطریم و باید از این وضعیت به سرعت خارج شویم، این دیگر جای اما و اگر ندارد و پس از آن هم باید الزامات فرزندپروری را رعایت کنیم. برخی عزیزان، همین که کمیت را می‌شنوند، با پیش کشیدن کیفیت، اتهام زنی می‌کنند و جنجال به پا می‌کنند، که اینها می‌گویند: جمعیت را زیاد کنید، بدون توجه به برنامه‌ریزی و سایر مصالح. نه‌خیر؛ هیچ کس صرفا چنین ایده‌ای را دنبال نمی‌کند.

گفتارها و گفت و گوهای جمعیتی کتابی است؛ برای تامل بیشتر در مدیریت سلامت و تناسب جمعیت. از آنجا که سیاست های باروری به مقتضای شرایط در همه ی کشورهای دنیا دستخوش تغییر می شوند و در کشور ایران نیز پس از بیش از دو دهه که سیاست های کنترلی بکار گرفته می شد، اینک با بررسی روندهای کاهش نرخ باروری کل به زیر حد جانشینی و کاهش رشد جمعیت، لزوم چنین تغییری پذیرفته شده است، این گفتارها که گاهی در گفت و گو با رسانه ها و در مواردی به صورت سخنرانی در مجامع دانشگاهی و  پزشکی و نیز در کارگاه های آموزشی، استادان و مدرسان درس “دانش خانواده و جمعیت” دانشگاه ها صورت گرفته است، به سهم خود می تواند در عرصه ی اجرای سیاست های کلی نظام سلامت، شناخت ابعاد مختلف مباحث جمعیتی، مهندسی مجدد برنامه ی تنظیم خانواده و کاهش برخی اعمال و جراحی های بدون دلیل و خطرافزا برای سلامت مادر و کودک، که متاسفانه در کشور ما، در مقایسه با میانگین منطقه ای و جهانی آن ها، مورد تقاضا و اقدام فراوان قرار می گیرند و نیز شکل گیری فرهنگ مناسبی که نیاز دوره ی جدید است  و همچنین در رفع تهدیدها و چالش های پیش رو، کارآیی و اثربخشی داشته باشد. امید آنکه  در مدیریت کمی و کیفی جمعیت سودمند واقع شود.

جلد اول و دوم این کتاب در کل در ۳۰ فصل راه های ارتقاء نرخ باروری در کشور را با بررسی و تبیین برخی آمارها و برنامه ها و با تاملی در مدیریت سلامت و تناسب جمعیت مطرح کرده است.