گزارش دوره آموزشی توانمند سازی زنان در اندونزی

گزارش دوره آموزشی توانمند سازی زنان
( Women Empowerment – Colombo Plan)
۱۵-۲۳ ستامبر، اندونزی :

هدف اصلی برگزاری این دوره آموزشی، آشنایی شرکت کنندگان با برنامه های توانمند سازی زنان از طریق مداخلات اجتماعی واقتصادی ، فرهنگی مرتبط با سلامت باروری ، سلامت مادر و کودک بود و مباحث مرتبط با تنظیم خانواده بوه است. مدت زمان برگزاری دوره مذکور ۶ روز کاری بوده ، که شامل برگزاری کلاسهای تئوری از ساعت ۸ صبح لغایت ۴ بعدالظهر ( ۷۰% ) و بازدید از فیلد اجرایی به مدت ۲ روز ( ۳۰% ) و ارائه یک Action Plan از سوی هریک از نمایندگان کشورهای شرکت کننده . در کلاسهای تئوری علاوه بر اینکه اساتید مطالب علمی و موضوعات روز مربوطه را ارائه می نمودند ، هریک از شرکت کنندگان بخصوص نمایندگان کشور جمهوری اسلامی ایران ، تجارب ملی و موضوعات مرتبط با شبکه بهداشت و توانائی ها و آموزه های تخصصی مربوط به حوزه های تحت سرپرستی خود را به اشتراک گذاشته و درمورد موضوعات مختلف به بحث و تبادل نظر می پرداختند.

اطلاعات جمعیتی و جغرافیائی کشور اندونزی

اندونزی بزرگترین مجمع الجزایر دردنیاست و بیش از ۱۷۰۰۰ جزیره دارد که حدود ۳۰۰۰ جزیره آن مسکونی بوده و جزیره ای بنام جزیره ( جاوا ) پرجمعیت ترین جزیزه آن کشورمیباشد. پایتخت اندونزی شهر جاکارتا است و ۸۰ % جمعیت اندونزی ساکن مناطق روستایی می باشند .
کشور اندونزی ۳۳ استان ، ۳۴۹ ناحیه ، ۹۱ شهر ، ۶۷۵۷ بخش و ۷۷۹۲۴ روستا دارد .
در اندونزی حدود ۲۳۸ میلیون نفر با بیش از ۳۰۰ نژاد و بیش از ۳۶۵ زبان و لهجه زندگی می کنند .
حدود ۹۰ % جمعیت اندونزی مسلمان هستند و ۱۰ درصد باقیمانده دارای سایر مذاهب همچون : مسیحی ، کاتولیک ، بودایی و هندو می باشد .
برنامه PKK جهت توانمند سازی زنان به منظور داشتن خانواده سالم ، شاد و مرفه از سال ۱۹۶۷ در این کشور اجرایی گردیده است .

شاخص های سلامت و توسعه کشور اندونزی

امید به زندگی برای زنان ۷۲ سال و برای مردان ۶۸ سال می باشد . میزان مرگ و میر مادران   ۲۲۸ درصد هزار تولد زنده است. میزان مرگ و میر کودکان زیر یکسال  ۳۴  در هزار تولد زنده میباشد.
میزان بارداری کلی :۲/۶۵
میزان تولد خام : ۱۵/۱۰۰۰
میزان مرگ خام: ۶/۱۰۰۰
میزان رشد جمعیت : ۱/۴۹%
شاخص توسعه انسانی ( H.D.I) : رتبه ۱۲۴ دربین ۱۸۷ کشور
اتمام تحصیلات ابتدایی : ۶۰% جمعیت
درصد بیکاری : ۷/۱۴ درصد
درصد فقر‌‌‌‌‌‌ : ۱۳ درصد

رئوس مطالب تئوری و برنامه های مورد بازدید:

– آشنایی با تجارب موفق کشور اندونزی در خصوص توانمند سازی زنان و معرفی برنامه هایی که در این زمینه انجام داده اند .
– آشنایی با برنامه های جاری فعلی ، کارهای گروهی و آموزش زنان در خصوص تهیه صنایع دستی، توانمند سازی در تجارت و صنایع غذایی
– آشنایی با موانع اجرای برنامه ها و چگونگی برطرف کردن موانع
– معرفی برنامه های تنظیم خانواده و اهداف آن
(برنامه های تنظیم خانواده در سال ۱۹۷۰ در اندونزی شروع شده با هدف کاهش رشد جمعیت و کاهش تعداد فرزندان)
– معرفی شاخص های ارزیابی و تقسیم بندی خانوارهای ساکن روستاها و شهرهای اندونزی به گروه های محروم و برخوردار از شاخص هایی نظیر توانایی تهیه و دسترسی به خدمات اولیه ، دسترسی به خدمات تنظیم خانواده ، آموزش ، شغل ، استفاده از رسانه های عمومی و وسایل نقلیه عمومی و ارتباطات خارج از خانواده استفاده گردیده است.
– معرفی نقش NGO ها و بخش خصوصی در توانمند سازی زنان
– چگونگی استفاده از امکانات بخش خصوصی و پیدا کردن افراد کلیدی در جامعه
– عدم توقع از دولت برای ارائه کلیه خدمات توانمند سازی زنان
– جلب همکاری وزارتخانه ها برای اختصاص بودجه در برنامه های مختص زنان با سایر موارد مورد بحث شامل حقوق کودکان، خشونت علیه زنان
– ارائه و معرفی برخی اسناد و قوانین وضع شده در خصوص توجه به زنان و نیازهای آنان در زمینه توانمند سازی بعنوان مثال وضع قانون جهت کاهش رشد جمعیت
– معرفی کارهای گروهی در زمینه بهبود اقتصاد خانوار
متولی اصلی خدمات و توانمند سازی زنان در اندونزی وزارت زنان و کودکان است . در معرفی برنامه های تنظیم خانواده در اندونزی پوشش خدمات و روش های مختلف و نقش دولت و بخش خصوصی مورد بحث قرار گرفت . میزان باروری کلی در اندونزی ۲/۶۵ است و خدمات رایگان تنظیم خانواده فقط برای خانوارهای محروم صورت می پذیرد.
از کل بودجه مربوط به موضوعات بهداشتی کشور اندونزی کمتر از ۳۰ % صرف مباحث تنظیم خانواده و خرید اقلام مصرفی کنترل جمعیت میشود.
در بین روش های تنظیم خانواده ، همچنان موضوع وازکتومی توسط علما و روحانیون این کشور حرام اعلام گردیده که همین امر موجب گردیده تا درصد وازکتومی در این کشور به رقمی کمتر از ۰/۲ درصد برسد.
مشارکت مردان در برنامه های تنظیم خانواده کم است و روش های دائمی مورد استقبال قرار نگرفته است .
پوشش CPR ( تنظیم خانواده ) در سال ۲۰۱۲‌ : بیشترین روشهای مورد استفاده روشهای هورمونی با اولویت آمپول های تزریقی و بعد قرص های خوراکی شیوع بستن لوله در خانم ها ۳/۲ % و در آقایان  ۰/۲ درصد گزارش گردیده است. در این کشور میزان استفاده از کاندوم و آی یودی نیز بر خلاف کشور ما بسیار پایین میباشد .
تصمیم گیرنده اصلی در استفاده یا عدم استفاده و نوع روش پیشگیری از بارداری مورد استفاده خانم ها هستند و مشارکت مردان بسیار پایین است و آن را مسوولیت زنان می دانند.
دراندونزی از نیروهای داوطلب مردمی، بدون پرداخت هیچ گونه حق الزحمه ای جهت ارائه خدمات آموزشی و مشاوره ای ، با درصد بالائی استفاده می گردد .

سایر مسوولیت های نیروهای داوطلب شامل موارد ذیل است :

– تشویق خانواده ها به فعالیت های گروهی
– مدیریت فعالیت ها در گروه ها
– همکاری بین گروه ها
– پایش برنامه های گروه ها

علل اجرای برنامه های تنظیم خانواده در اندونزی موارد ذیل است

• بالا بودن جمعیت کشور و بالا رفتن جمعیت سالمندان
• پایین بودن کیفیت سرمایه انسانی در برخی نقاط
• ایدز و STD
• بالا بودن درصد جمعیت جوانان در کشور
• تراکم بالای جمعیت در برخی نقاط
• فقر
• کودک آزاری

اهداف برنامه های ملی تنظیم خانواده در اندونزی

۱- تاخیر در سن ازدواج

۲- سلامت باروری

۳- بهبود کیفیت زندگی خانوارها

– در اندونزی خدمات تنظیم خانواده فقط برای زوجین با ازدواجهای قانونی است .
– رهبران محلی و سیاسی در ابعاد تصمیم گیری ، برنامه ریزی و اجرای برنامه نقش دارند.
– با اجرای برینامه های تنظیم خانواده از تولد ۸۰ میلیون کودک جلوگیری شده تعداد فرزندان هر خانواده به ۳-۲ کاهش یافته و امید به زندگی افزایش یافته است .
– در کشور اندونزی خدمات سلامت فقط جهت ۳۰% مردم بصورت رایگان و توسط دولت ارائه می گردد و ۷۰% مردم برای خدمات هزینه پرداخت می کنند .
– دولت اندونزی دارای وزارت زنان است که متولی امور مربوط به زنان از جمله سلامت ، فقر زدائی ، مواردی از خشونت علیه زنان و … می باشد
– در اندونزی بعنوان یک کشور اسلامی سقط عمدی ممنوع است، ولی همچنان در موارد بارداری های ناخواسته ، بصورت غیر قانونی اقدام به سقط صورت می پذیرد و متاسفانه یکی از علل مهم مرگ و میر مادران باردار در این کشور است .
– از ۲ سال گذشته با هدف کنترل رشد جمعیت ، برنامه های تنظیم خانواده با موافقت برخی از علما اهل تسنن اندونزی در حال اجرا میباشد .
– بیشترین بارداری در اندونزی در گروههای جمعیتی کاتولیک ، مسیحی ، مسلمانان و بعد هندوها رخ می دهد .
– اجرای برنامه های B.K.B و تنظیم خانواده منجر به بهبود و شاخص های توسعه و سلامت در اندونزی به شرح ذیل گردیده است .
– سن اولین ازدواج افزایش یافته
– متوسط تعداد فرزندان خانوار به ۳-۲ فرزند رسیده است .
– امید به زندگی افزایش یافته
– میزان مرگ کودکان زیر یکسال کاهش یافته است .
– از تولد ۸۰ میلیون نوزاد ناخواسته درطی سالهای ۱۹۷۰ تا ۲۰۰۰ جلوگیری گردیده است .
– مشارکت در بازار کار برای زنان افزایش یافته است .
– درصد افراد فقیر،کاهش یافته است ( کاهش درصد افراد با کمتر از یک دلار درآمد در روز از ۲۰% سال ۱۹۹۰ به ۵% در سال ۲۰۰۹ رسیده است).

– (Pembinaan kesejahteraan keluarga (PKK

یک حرکت اجتماعی که از پایین ترین سطح جامعه شروع می شود و در سطح جامعه مدیریت می گردد و بنیادی اجتماعی غیر وابسته ای است که وابستگی سیاسی به هیچ گروهی ندارد . هدف اصلی P.K.K حمایت خانواده های نیازمند با کمک و مشارکت خودشان جهت بهبود سطح زندگی آنهاست . در هر گروه ۲۰-۱۰ خانواده تحت پوشش قرار می گیرند و خدمات مراقبت بارداری، مراقبت کودک زیر پنج سال و تنظیه خانواده را دریافت می کنند .تیم هدایت کننده گروه های P.K.K شامل افراد داوطلب بدون دریافت حقوق می باشد . گروه هدف در P.K.K خانواده های ساکن روستایی و شهری نیازمند خدمات مراقبتی میباشند . برنامه های تحت پوشش P.K.K شامل ده محور زیر می باشند . محورهای فوق الذکر درقالب چهار گروه کاری اداره می گردد.
۱٫ آموزش های گسترده و عملی
۲٫ همکاری بین مردمی
۳٫ تغذیه
۴٫ تامین لباس
۵٫ مسکن
۶٫ آموزش و مهارت آموزی
۷٫ مراقبت سلامت
۸٫ همکاری بین بخشی
۹٫ مراقبت محیط زیست
۱۰٫ مدیریت خانواده

برنامه های P.K.K

۱- B.K.B برنامه توسعه رشد و تکامل کودکان زیر ۵ سال مبنی بر جامعه جاری در اندونزی که منجر به ارتقاء دانش ، مهارت مادران و کودکان و سایر اعضای خانواده می گردد این برنامه در حیطه های محرک های فیزیکی ، مهارت های حرکتی ، هوشی ، اجتماعی ، احساس خلقی فعالیت دارد .
۲- برنامه تنظیم خانواده
۳- مراقبت مادران باردار
۴- واکسیناسیون
۵- پایش رشد کودکان در این برنامه و مدیریت خدمات را علاوه بر داوطلبان ، پرسنل مراکز بهداشتی بعهده دارند.
۶- برنامه بهبود وضعیت تغذیه خانواده

در این برنامه اطلاعات هر خانوار در کارتهای خاصی ثبت می گردد .

 کارتهای ثبت اطلاعات شامل ۵ جدول متفاوت برای ثبت موارد ذیل است .

– ثبت نام اعضای خانوار- ثبت وزن کودکان زیر ۵ سال
– منحنی رشد کودکان
– آموزش و مشاوره خانوار (I.E.C )
– مراقبت سلامت عمومی

جمعیت تحت پوشش هر گروه شامل:

کودک زیر یکسال : ۵ مورد
کودک ۵-۱ سال : ۷۰ مورد
مادر باردار : ۵ مورد
مادر شیرده : ۲۰ مورد

۷ رویکرد در برنامه های توسعه تکامل کودکان در اندونزی شامل :

۱- توسعه توانایی های کودک در حرکات خشن
۲- توسعه توانایی های کودک در حرکات ظریف
۳- توسعه توانایی کودک در درک گفتار دیگران
۴- توسعه توانایی صحبت کردن کودک
۵- افزایش بهره هوش کودک
۶- بهبود قدرت خود مراقبتی
۷- بهبود رفتارهای اجتماعی

بازدید از روستای GUWANY

این روستا شامل ۷ روستای قمر (Sub village) می باشد. جمعیت این روستا ۶۰۹۲ نفر ( ۱۲۳۳ خانوار ) است . شغل اصلی ساکنین روستا کشاورزی است و تعدادی نیز به شغل تجارت های محلی ، خرید و فروش محصولات خانگی و ….. مشغول هستند .
مذهب ۹۸ درصد اهالی روستا هندو بوده و فقط ۲% مسلمان هستند .
برنامه های بهبود وضعیت اقتصادی خانوار ( U.P.P.K.S) با هدف کمک به خانوارهای محروم در این روستا ، از طریق توانمند سازی خانواده ها در تهیه صنایع چوبی و زیور آلات نقره و جواهر ، تهیه بسته های خوراکی های سنتی و پرورش حیوانات اهلی و……، اجرایی گردیده است. لازم به ذکر است که در کنار این فعالیتهای اقتصادی اعطای وام به متقاضیان نیز انجام می گیرد.

بازدید از دو sub village در جزیره بالی :

این منطقه دارای ۱۴۰۰ نفر سکنه بوده و از نظر ساختار بهداشتی – درمانی دارای یک مرکز بهداشت و یک مرکز بیمارستانی سطح ۲ میباشد.
عمده فعالیت های درحال انجام در این حوزه مباحث :
۱) اجرای برنامه های توانمند سازی زنان و دختران جوان ( اجرای کلاس های آموزشی )
۲) بهره گیری از توان داوطلبین در اجرای برنامه های مورد نظر و جلب مشارکت مردمی

۳) اجرای برنامه رشد و تکامل دوران کودکی از یکسال قبل
۴) ثبت وضعیت کودکان ( زیر یکسال و زیر ۵ سال ) و اجرای برنامه های مراقبت از ایشان
۵) اجرای برنامه واکسیناسیون کودکان
۶) برگزاری دوره های آموزشی شیردهی به مادران
۷) اجرای برنامه های مراقبت از مادر باردار
۸) اجرای برنامه های تنظیم خانواده ( با حداکثر ۴ روش متداول : آمپول های هورمونی ، قرص ، آی یو دی ، کاندوم )

دکتر علی سنگی، دکتروحیده نگین ، دکتر فریبا مرادی