دکتر سیدشهاب الدین صدر
تشکیل ستاد راهبری و نظارت سلامت در شورای عالی انقلاب فرهنگی جای تشکر دارد هم از رئیس فرهنگستان علوم پزشکی و هم رئیس جمهوری اسلامی، چرا که در گامی مهم در راستای حکمرانی خوب در نظام سلامت است. حکمرانی سلامت یکی از مهمترین وظایف دولتها و مسئولین سلامت در سطح جهانی است. این مفهوم به دنبال حفظ و ارتقاء سطح سلامت جامعه و پیشگیری از بیماریها و مشکلات بهداشتی است. برای دستیابی به این اهداف، نیاز به تدابیر مؤثر، مدیریت منابع صحیح، همکاری میان اقشار مختلف جامعه، و مواجهه با چالشهای متنوعی است. از این رو، توجه به حکمرانی سلامت به عنوان یک اولویت اساسی در سیاستگذاری سلامت ضروری است.
برخی از مهمترین مواد حکمرانی سلامت در قوانین کشور عبارتند از: تأکید بر تحول در نظام سلامت با محوریت عدالت، کیفیت و کارایی، توسعه بیمه همگانی و پوشش حداکثری خدمات سلامت. تقویت نظام شبکه بهداشتی و درمانی به ویژه در مناطق محروم و سیاستگذاری برای کاهش هزینههای کمرشکن درمانی، البته صرف تصویب این مواد کفایت نمی کند و باید در چارچوب درستی برنامه های لازم طراحی و اجرا گردد.
دکتر علی محمد مصدق راد
حکمرانی نظام سلامت ایجاد سیستمی شامل ساختارها، فرآیندها، ارزشها، قوانین، اختیارات و قدرت برای مدیریت هدفمند منابع، هماهنگی و هدایت رفتار ذینفعان، تولیت برنامه های بهداشتی و درمانی و ارزشیابی عملکرد نظام سلامت با هدف تأمین، حفظ و ارتقای سلامت جامعه است. سیاستگذاری سلامت، برنامه ریزی استراتژیک، سازماندهی، تولیت و کنترل اجزای اصلی حکمرانی نظام سلامت هستند. عوامل محیطی، سیستم های اطلاعات، فرهنگ مناسب، مشارکت و همکاری جامعه و مدیریت منابع بر حکمرانی نظام سلامت تأثیر می گذارند. حکمرانی خوب به توسعه پایدار، تقویت نهادهای دموکراتیک و بهبود رفاه عمومی منجر شود. حکمرانی مؤثر به کاهش فساد، افزایش شفافیت و پاسخگویی در نهادهای دولتی و خصوصی کمک می کند.
دکتر حامد دهنوی
تولیت به عنوان کلیدی ترین کارکرد نظام سلامت شناخته می شود. بذون وجود یک نهاد راهبر و هدایت گر که چشم انداز کلی را ترسیم کرده و قواعد بازی را برای همه مشخص کند، نظام سلامت دچار ناکارآمدی، بی عدالتی و اتلاف منابع خواهد شد. تولیت یکی از چهار وظیفه اصلی نظام سلامت در کنار تأمین مالی، تولید منابع و ارائه خدمات سلامت است. تعریف جهت گیری های استراتژیک، تنظیم مقررات، تولید اطلاعات و شواهد، رهبری بین بخشی، پاسخگویی و شفافیت و هم راستایی ساختارها با اهداف از جمله وظایف تولیت نظام سلامت است. ریشه کلمه تولیت، کلمه «ولی» است. بنابراین وقتی میگوییم وزارت بهداشت تولیت نظام سلامت را دارد، یعنی اختیار سرپرستی بر سلامت مردم را داراست.
دکتر ابراهیم جعفری پویان
آثار زیان بار تضاد منافع عبارتند از؛ گسترش بی عدالتی، جهت گیری انحرافی منافع، تزلزل اعتماد به مدیران ارشد، تردید در اجرای وظائف محوله، شیوع اثار نامطلوب روانی اجتماعی و اختلال اقتصاد سلامت و عواقب سوء آن بر سلامت جامعه
با داشتن قانونی جامع برای مدیریت تعارض منافع در ایران، می توان مسیر تحولی را پرشتاب طی کرد و آثار منفی موقعیت های تعارض منافع را به حداقل رساند. برنامه اعتباربخشی به تنهایی نمی تواند همه مشکالت ما را حل نماید. خیلی از کشورها برنامه های متعدد و مستقلی برای ارزشیابی و بهبود کیفیت در کنار این برنامه دارند. موفقیت برنامه اعتباربخشی متاثر از شرایط اقتصادی، فرهنگی و سیاسی کشور است. نگاه لوله تفنگی است اگر فقط دنبال اصلاح در برنامه اعتباربخشی باشیم ولی به عوامل دیگری مثل ساختار فیزیکی فرسوده بیمارستانها، بی انگیزگی نیروی انسانی، موانع تفکر به کیفیت عالی توجه نکنیم.
دکتر خلیل علی محمدزاده
حکمت به سیاستهای سلامت عمق فلسفی و اخلاقی میدهد. در گذشته طبیب را حکیم می گفتند؛ حکیم نه تنها دانش دارد، بلکه توانایی استفاده از این دانش را برای حل مسائل و هدایت زندگی خود و دیگران را داراست. حکمرانی خوب، نظام سلامت را کارآمد، عادلانه و شفاف میکند. حکمرانی سلامت بدون حکمت اقتصادی ممکن است به بحران منجر شود.سلامت بهعنوان یک شاخص توسعه، بازتابی از کیفیت حکمرانی است. در ایران، این مفاهیم تحت تأثیر ارزشهای اسلامی و چالشهای ساختاری (مانند تحریمها، مشکلات اقتصاد) نیز قرار دارند. رابطه بین حکمت، سلامت و حکمرانی یک چارچوب چندبعدی است که در آن فلسفه، مدیریت و سیاستگذاری عمومی با هم تلاقی میکنند. بهبود حکمرانی سلامت نیازمند ترکیبی از خرد جمعی، شفافیت و تعهد سیاسی است.
در این کنفرانس استادان حاضر در جلسه از جمله خانم دکتر ریاحی و آقایان دکتر حائری، دکتر قدیانی، دکتر بیرشک، دکتر کاظم محمد و دکتر میری به بیان دیدگاه های خود پرداختند. کلیه شرکت کنندگان این کنفرانس برابر مقررات آموزش مداوم باید در آزمون مربوطه شرک نموده و بعد از قبولی کسب امتیاز نمایند.
لینک خبر در سایت فرهنگستان علوم پزشکی: https://B2n.ir/xy3764
سوالات کارگاه آموزشی حکمرانی و مدیریت نظام سلامت
۱کدام گزینه جزو کارکردها (وظایف) نظام سلامت محسوب میشود؟
الف– تأمین مالی ب- پاسخ گویی ج- محافظت مالی از مردم د- تابآوری
۲تفاوت اصلی بین اصلاحات عمودی «مسأله محور» و اصلاحات افقی «هدف محور» در چیست؟
الف) اصلاحات عمودی هزینه کمتری دارد.
ب) اصلاحات افقی منجر به توسعه هماهنگ اجزای نظام سلامت میشود.
ج) اصلاحات عمودی نتایج پایدارتری دارد.
د) اصلاحات افقی فقط بر نیروی انسانی تمرکز میکند.
۳ کدام مورد از اهداف «طرح تقویت نظام سلامت» است؟
الف) افزایش تمرکز بر اصلاحات عمودی
ب) افزایش مشارکت مردم در نظام سلامت
ج) کاهش هزینه های نظام سلامت
د) رشد و توسعه هماهنگ اجزای اصلی نظام سلامت
۴ ……………………….. عبارت است از ایجاد سیستمی شامل ساختارها، فرایندها، ارزشها، قوانین، اختیارات و قدرت برای مدیریت هدفمند منابع، هماهنگی و هدایت رفتار ذینفعان، تولیت برنامههای بهداشتی و درمانی و ارزشیابی عملکرد نظام سلامت با هدف تأمین، حفظ و ارتقای سلامت جامعه.
الف) حکومت
ب) دولت
ج) حکمرانی
د) تولیت
۵ کدام گزینه مرتبط با محور حکمرانی نظام سلامت نیست؟
الف) طراحی ساختار سازمانی مناسب برای دستیابی به اهداف سازمانی
ب) تدوین سیاستها و مقررات
ج) تأمین مالی نظام سلامت
د) نحوه مدیریت منابع به منظور اجرای سیاستها
۶ کدام گزینه از اجزای محور حکمرانی نظام سلامت نیست؟
الف) سیاستگذاری سلامت
ب) برنامهریزی استراتژیک
ج) سازماندهی
د) نیروی انسانی سلامت
۷ کدام روش کنترل برای ارزیابی فرآیندهای بالینی و نتایج عملکردی مناسبتر است؟
الف) صدور پروانه (Licensing)
ب) اعتباربخشی (Accreditation)
ج) صدور گواهی (Certification)
د) بازرسی (Inspection)
۸ کدام تعریف، مفهوم تولیت (Stewardship) در نظام سلامت را بهدرستی منعکس میکند؟
الف) هدایت کلان نظام سلامت از طریق سیاستگذاری، نظارت و پاسخگویی به منظور تحقق اهداف ملی
ب)مدیریت عملیاتی بیمارستانها و ارائه مستقیم خدمات سلامت
۹ کدام مورد از چالشهای کلیدی اجرای تولیت یکپارچه محسوب میشود؟
الف)کمبود پزشک در مناطق روستایی
ب) تعدد نهادهای تصمیمگیر و ناهماهنگی سیاستی
۱۰ کدام مورد، مصداق حفاظت از مصرفکننده به عنوان یکی از حوزههای تولیت است؟
الف) ساخت بیمارستانهای جدید توسط دولت
۱۲ چرا سنجش عملکرد تولیت چالشی پیچیده محسوب میشود؟
الف) زیرا نیاز به نیروی انسانی متخصص ندارد.
ب) زیرا دادههای مالی آن همواره در دسترس است.
الف) ارزیابی
ب) ارزشیابی
ج) رتبه بندی
د) سنجش
۱۴ اعتباربخشی یک برنامه ارزشیابی عملکرد ……………….. است که معمولا استانداردهای …………………….. را می سنجد.
الف) فردی- عالی
ب) فردی- پایه
ج) سازمانی- عالی
د) سازمان- پایه
۱۵ از عناصر تشکیل دهنده یک برنامه اعتباربخشی بشمار می رود.
الف) ارزیابان
ب) روش ارزیابی
ج) استانداردها
د) همه موارد
۱۶ کدام گروه از سنجه های زیر برای اعتباربخشی همه بیمارستانها در ایران اجباری است؟
الف) سنجه های سطح یک
ب) سنجه های سطح دو
ج) سنجه های سطح سه
د) همه موارد
۱۷ برنامه اعتباربخشی از کدام کشور شروع شد؟
الف) آمریکا
ب) کانادا
ج) استرالیا
د) انگلیس
۱۸ مطالب مربوط به حکمرانی سلامت در قوانین مجلس شورای اسلامی بیشتر از چه طریقی مورد توجه قرار گرفته است؟
الف) قانون اساسی
ب) تذکرات نمایندگان
ج) قوانین پنجساله توسعه ای و قانون تشکیل وزارت بهداشت
د) جلسات استیضاح
۱۹ مطابق قانون تشکیل وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، این وزارتخانه چچه مسئولیت هایی در نظام سلامت دارد؟
الف) سیاست گذاری
ب) برنامه ریزی و نظارت
ج)تاکید بر یکپارچگی خدمات بهداشتی و درمانی
د) هر سه
۲۰ ریاست شورای عالی سلامت و امنیت غذایی بر عهده کیست؟
الف) معاون اول رئیس جمهوری
ب) وزیر بهداشت
ج) معاون بهداشتی وزیر
د) رئیس جمهور
۲۱ حکمرانی سلامت مربوط می شود به
الف)ساختارهای تصمیم گیری
ب)مدیریت نظام سلامت
ج) هر دو
د) هیچکدام
۲۲ از جمله چالش های مهم در حکمرانی سلامت کدام است؟
الف) پوشش همگانی سلامت
ب) تعادل بین خدمات دولتی و خصوصی
ج) سیاست های مبتنی بر شواهد
د) ثبت الکترونیک سلامت
۲۳. کدام عبارت درست تر است؟
الف) سلامت، بازتابی از فلسفه و حکمت است.
د) همه گزینه ها
۲۴. در باره قانون مدیریت خدمات کشوری کدام عبارت صحیح است.
الف) سال ۱۳۹۰ به تصویب رسیده است.
ب) برخی مفاد آن به حکمرانی سلامت در بخش دولتی مرتبط است.
ج) قانون تعیین تکلیف بیمه شدگان همگانی سلامت بخشی از این قانون است.
د) الف و ب صحیح است.
۲۵. ماده ۶۱ قانون برنامه پنج ساله ششم توسعه در ایران به چه موضوعی اشاره دارد؟
الف) کاهش هزینه های کمرشکن
ب) تقویت نظام شبکه بهداشتی و درمانی
ج) تحول در نظام سلامت بر محور عدالت، کیفیت و کارآیی
سایت تخصصی مدیریت خدمات بهداشتی و درمانی | HCSM
