سایت تخصصی مدیریت خدمات بهداشتی و درمانی | HCSM
دکترخلیل علی محمدزاده استاد اقتصاد سلامت
با رعايت استانداردهاي ساده و معمولي، می توان از بسياري از خطاهای پزشکیجلوگیری کرد.
دکتر خلیل علی محمدزاده در پنجمین کنفرانس خطاهای پزشکی که در سالن مجمع عمومی فرهنگستان علوم پزشکی برگزار شد، سه شرط رویدادهای ناخواسته پزشکی را؛ غير قابل پيش بيني بودن، دخالت عوامل نظام سلامت به نحوی در ایجاد آن، وارد ساختن آسیب و یا پتانسیل آسیب عنوان کرد و گفت: اين اتفاقات ممكن است غيرقابل پيشگيري يا قابل پيشگيري باشد.
این استاد دانشگاه اظهار داشت: به اتفاقات ناخواسته پزشكي كه به طور معمول قابل پيشگيري اما غيرقابل اجتناب باشند، خطاي پزشكي مي‌گويند. خطاي پزشكي الزاماً نبايد منجر به آسيب به بيمار و يا شکایت شود و مي‌تواند خطاي پزشكي بدون آسيب ظاهري به بيمار باشد. بنابراين به هرگونه انحراف از روش استاندارد حتي اگر منجر به آسيب نشود، می توان خطاي پزشكي اطلاق نمود.
وی با اشاره به مطالعاتی که نشان داده، حداقل نيمي از خطاهای پزشکی قابل پيشگيري بوده است، تصریح کرد: از بسياري از اين خطاها، با رعايت استانداردهاي ساده و معمولي مراقبت، می شود جلوگیری کرد و از این طریق از اتلاف بسیاری منابع خودداری نمود.
رییس مرکز تحقیقات سیاستگذاری اقتصاد سلامت اتفاقات ناخواسته و خطاهاي پزشكي را از جمله چالش‌هاي مهم براي نظام سلامت تمامي كشورها خواند و گفت: همه اين كشورها براي به حداقل رساندن خطاها و كاهش آسيب‌هاي ناشي از آن ها تلاش مستمر دارند.
وی گفت: بر اساس نظر انجمن های اعتباربخشی در کشورهای پیشرفته؛ به ازاي هر بيمار در هر روز بستري توقع يك خطا وجود دارد و در این کشورها سيستمي وجود دارد كه حتي خطاهاي جزئي و بدون آسيب را هم ثبت مي‌كند.
دکتر علی محمدزاده در ادامه بیان داشت: سيستم ثبت خطاها در بيمارستان‌هاي ايران با خيلي از این كشورها، متفاوت است، شايد مهمترين علتش گاهی نگرش فردی به خطا و فرهنگ سرزنش و ترس باشد، لذا مقايسه آماري خطاهاي پزشكي در کشورهای مختلف و مثلا ايران با اين نوع كشورها، غيرمنطقي است.
رییس زیرگروه مدیریت خدمات بهداشتی و درمانی فرهنگستان علوم پزشکی گفت: تاريخچه خطاهاي پزشكي و ايمني بيمار، تصويري از ابتكارات گذشته، جاري و آينده را به دست می دهد كه توسط دولت ها براي بهبود كيفيت و ايمني بيمار در قالب تدوین و اجرای دستورالعمل ها، گایدلاین ها و استانداردها در نظر گرفته شده است.
وی سپس 10 خطای پزشکی که استاندارد مراقبت در دنیا را تغییر داده است را یادآور شد و گفت: مطالعه تاریخچه خطاهای غم انگیز و قابل پیشگیری تاریخ اخیر پزشکی نشان می دهد. برخی از آنها چنان چشمگیر بودند که منجر به ایجاد پروتکل های مهمی در حفاظت از بیمار شدند.
وی بیشتر استانداردهای امروزی را مبتنی بر شواهد علمی ذکر کرد و اظهار داشت: در 20 سال گذشته، دادگاه های جهان، کار پزشكان و تیم پزشکی و بیمارستان ها را بر اساس این معیارها مورد قضاوت قرار داده اند.
وی لزوم توجه به سیستم گزارش دهی جامع، دقیق و بی طرف خطاهای پزشکی در مراکز بهداشتی و درمانی را مطرح نمود و گفت: این سیستم یاد گیرنده، می تواند به عنوان قلب تپنده بیمارستان، منبعی برای تولید علم، مهارت افزایی، اعمال مدیریت اثربخش و بهبود کیفیت و اقتصاد سلامت باشد.
دکتر علی محمدزاده در پایان تصریح کرد: پزشکان، پرستاران و بیمارستان ها با یادگیری از خطاهای پزشکی مي‌توانند از بيماران خود محافظت كنند، خود را از دعاوي در امان نگه دارند و به كاهش هزينه های درمان و حق بيمه مسئوليت حرفه اي خود كمك كنند.
شایان ذکر است که در این کنفرانس دارای امتیاز بازآموزی که دبیر علمی آن بر عهده دکتر محمدحسن قدیانی بود، دکتر سید شهاب الدین صدر، دکتر محمدعلی محققی، دکتر یحیی دولتی، دکتر داریوش گوران سوادکوهی، دکتر حمید مقدسی و دکتر شبنم بزمی به ایراد سخن پرداختند. 23 دی ماه 1398