طرح درس روابط درون بخشی و برون بخشی

عنوان درس:روابط درون بخشی و برون بخشی

رشته تحصیلی: مدیریت خدمات بهداشتی-درمانی

واحد دانشگاهی: تهران شمال و تهران پزشکی

تعداد واحد: ۳ واحد نظری

نام استاد: دکتر خلیل علی محمدزاده

دوره: کارشناسی ارشد

پیش نیاز: ندارد

*هدف کلی:

دانشجویان بتوانند نگرشی جامع نسبت به نظام سلامت و اجزا و سازمان های فعال در آن پیدا کنند و نقش هر یک از این اجزا را در پیشبرد اهداف نظام سلامت و عملکرد مطلوب آن بشناسند. همچنین جایگاه حوزه بهداشت و درمان و کلیه سازمان ها و نهادهای فعال در آن را در چارچوب عناصر خارج از بخش سلامت درک کرده و با برقراری روابط و تعامل میان این اجزا، بین این روابط با جهت گیری ارتقای سلامت، هم افزایی ایجاد کنند. در ضمن با عوامل و عناصر اجتماعی موثر بر سلامت آشنا شده و از تعاملات میان این عوامل و تاثیر آنها بر وضعیت سلامت جامعه و همچنین تاثیراتی که بر بروز مخاطرات سلامت در این حوزه احتمال می رود، آگاهی یابند. این تعیین کننده ها از قبیل سبک زندگی، محیط زیست، وضعیت اقتصادی – اجتماعی، فرهنگ و خدمات بهداشتی درمانی هستند که تاثیر مهمی بر سلامت و پیامدهای آن از جمله کیفیت روزهای زندگی دارند. اهم مباحث این درس، جایگاه و سیستم مدیریت بخش های مختلف بیمارستان و روابط حاکم بر اجزا مختلف آن و همچنین روابط این سیستم با محیط بیرونی و ارتباطات متنوع آن با سازمان های دولتی و خصوصی را شامل می شود.

*اهداف جزئی و رفتاری:
هدف جزئی ۱: آشنائی با تعاریف و مفاهیم نظام سلامت، مولفه های آن و مفهوم عدالت در دستیابی به آن
اهداف رفتاری: دانشجو باید بتواند چارچوب کلی نظام سلامت، اهداف و کارکردهای آنرا تشریح کنند.
۱٫مفهوم عدالت درسلامت را درک کرده و راهکارهای عملیاتی نمودن آنرا بیاموزند.
۲٫مولفه های کلیدی در تحقق سلامت جامعه محور و مبتنی بر عدالت را بیان کنند.
۳٫نقش برقراری عدالت در برخورداری از سلامت با کیفیت و مستمر را تشریح کنند.
۴٫سلامت را از دیدگاه های مختلف تحلیل نموده و عوامل موثر بر آنرا به همراه ابعاد کلیدی آن شرح دهد.
۵٫ارتباط میان عدالت در سلامت را با هدف سلامت برای همه تا سال ۲۰۰۰ و ترویج PHC در کشورها تحلیل کند.
هدف جزئی ۲: آشنائی دانشجویان با انواع بیمارستانها، بخش ها و واحدهای تشکیل دهنده آن
اهداف رفتاری: دانشجو باید بتواند؛
۱٫انواع بیمارستانها را بشناسند.
۲٫طراحی بیمارستان، جاگیری و تعامل میان بخش ها و واحدها را درک کنند.
۳٫با نقش بیمارستانها در تامین سلامت برای افراد جامعه آشنا شوند.
هدف جزئی ۳: آشنائی دانشجویان با مفهوم بیمارستان های هیات امنایی
اهداف رفتاری: دانشجو باید بتواند؛
۱٫منشا تشکیل بیمارستانهای هیات امنایی را درک کند و با فلسفه ایجاد و شکل گیری آن آشنا شود.
۲٫ویژگی های این گونه بیمارستانها را درک کرده و مزایایی که این نوع مراکز در نظام سلامت کنونی کشور فراهم می کنند را درک نمایند.
هدف جزئی ۴: آشنائی دانشجویان با پزشکی جامعه و نقش بیمارستانها و پزشکان در سیستم مراقبت سلامت
اهداف رفتاری: دانشجو باید؛
۱٫بیمارستانها و کارکردهای اجتماعی آنرا تحلیل کنند
۲٫عملکردهای پزشک و تیم بالینی و نقش آن را در برقراری سلامت جامعه را شرح دهند.
۳٫با مفاهیم تشخیص و درمان اجتماعی آشنا شوند.
هدف جزئی ۵: آشنائی دانشجویان با علوم اجتماعی و پزشکی
اهداف رفتاری: دانشجو باید؛
۱٫زمینه اجتماعی علوم پزشکی را درک کنند
۲٫با مفهوم علوم اجتماعی و رفتاری در حوزه سلامت آشنا گردند
۳٫سایر مولفه های موثر بر سلامت از جمله اقتصاد، علوم سیاسی، جامعه شناسی، روان شناسی اجتماعی و انسان شناسی را درک کنند.
هدف جزئی ۶: آشنائی دانشجویان با مفهوم بیمارستان
اهداف رفتاری: دانشجو باید؛
۱٫ نقش سیستم های بهداشتی و درمانی (بیمارستانها) را در ترویج سلامت جامعه بشناسند.
۲٫ تاثیر خدمات سلامت و فعالیت های ارتقای سلامت بیمارستانها را بر روی سلامتی درک کنند.
۳٫ با سیر تکامل شبکه بین المللی بیمارستان های ارتقا دهنده سلامت آشنا شوند.
هدف جزئی ۷: آشنائی دانشجویان با فرد و حقوق فردی، تشکیلات اجتماعی و تشکل های سیاسی در بطن نظام سلامت       

 اهداف رفتاری: دانشجو باید؛ 
۱٫ نقش فرد و حقوق فردی او را در حفظ و ارتقای سلامت بشناسند                                                                            ۲٫ نقش تشکیلات اجتماعی، خانواده، مذهب و گروه های اجتماعی موقت و دائم را در پزشکی و سیستم سلامت تفسیر کنند.
۳٫ ملاک های تفاوت اجتماعی از جمله تفاوت در طبقات اجتماعی، اقتصادی، شغلی، جوامع شهری و روستایی و … را درک کنند.
هدف جزئی ۸: آشنائی دانشجویان با نقش پرونده الکترونیک سلامت در پیشبرد اهداف سلامت جامعه                      اهداف رفتاری: دانشجو باید؛ 
۱٫ پرونده الکترونیک سلامت و مزایا و ضرورت ایجاد آنرا بشناسند.
۲٫ ملزومات توسعه سلامت الکترونیک را شرح دهند.
۳٫ چالش ها و فرصت های احتمالی آنرا شرح دهند.
۴٫ راهکارهایی برای مقابله با این چالش ها ارائه دهند.
هدف جزئی ۹: آشنائی دانشجویان با نحوه ارزیابی سلامت جامعه
اهداف رفتاری: دانشجو باید؛
۱٫ عوامل اجتماعی سلامت را توضیح دهند و ارتباط آنها را با علل ریشه ای بی عدالتی در حوزه سلامت تفسیر کنند.
۲٫ اهداف هزاره توسعه را بیان نموده و شاخص هایی که در بررسی بیماری و سلامت مورد استفاده قرار می گیرند را شرح دهند.
هدف جزئی ۱۰: آشنائی دانشجویان با طرح های موفق در نظام سلامت (پزشک خانواده و نظام ارجاع)
اهداف رفتاری: دانشجو باید؛
۱٫برنامه پزشک خانواده را بررسی کنند.
۲ .وضعیت این برنامه در کشور را تحلیل کنند
۳ .ارتباط این برنامه با سایر بخش ها و موضوعات سلامت را درک کنند
۴ .تاثیر سیستم ارجاع و پزشک خانواده در شاکله پزشکی کشور را بررسی کنند.
هدف جزئی ۱۱: آشنایی دانشجویان با چگونگی ارتباط بیمارستان با سازمان های بیمه ای، خصوصی و سایر سازمانهای دولتی موانع ارتباطی و راهکارها را توضیح دهند.
اهداف رفتاری: دانشجو باید؛
۱٫انواع سازمان های بیمه گر را شرح دهند.
۲ .ارتباط این سازمان ها با بیمارستانها و مراکز درمانی را توضیح دهند.
۳ .مشکلات کنونی در حوزه تعاملات میان مراکز ارائه دهنده خدمات و سازمان های بیمه گر را تحلیل نمایند.
۴٫راهکارهایی که برای رفع این چالشها وجود دارد را بررسی نمایند.
هدف جزئی ۱۲: آشنایی دانشجویان با چگونگی ارتباط بیمارستان با گروههای مدنی، خیریه و سازمان های غیردولتی و راهکارهای بهبود آن
اهداف رفتاری: دانشجو باید:
۱٫انواع سازمان های مدنی، خیریه و غیر دولتی را که با بیمارستان ها و مراکز درمانی در ارتباط هستند را شرح دهند.
۲٫ارتباط این سازمان ها با بیمارستانها و مراکز درمانی را توضیح دهند.
۳٫مشکلات کنونی در حوزه تعاملات میان مراکز ارائه دهنده خدمات و این گونه سازمان های غیر دولتی را تحلیل نمایند.
۴٫راهکارهایی که برای رفع این چالشها وجود دارد را بررسی نمایند.
هدف جزئی ۱۳: آشنایی دانشجویان با مفهوم مشارکت بخش دولتی و خصوصی در عرصه نظام سلامت
اهداف رفتاری: دانشجو باید:
۱٫انواع روش های مشارکت بخش خصوصی و دولتی را بشناسند.
۲٫هر یک از این روش ها، ویژگی ها و مزایایی که دارند را تحلیل نمایند.
۳٫مشکلات کنونی در نظام سلامت را که مانع بکارگیری موثر این روش ها می شود را تحلیل نمایند.
۴٫راهکارهایی که برای رفع این چالشها وجود دارد را بررسی نمایند.

* وسایل کمک آموزشی مورد نیاز:
تابلو و وسایل نوشتاری؛ کامپیوترو ویدئو پروژکتور و نرم افزار Power Point

*سنجش و ارزشیابی دانشجو:
حضور فعال در کلاس، ارائه تکالیف، شرکت در بحث های گروهی، امتحان پایان ترم، پرسش کلاسی، امتحان میان ترم و حضور و غیاب

*منابع:
۱) درسنامه روابط درون بخشی و برون بخشی

۲) مدیریت در عرصه بهداشت و درمان

۳) درسنامه عوامل اجتماعی موثر بر سلامت، دفتر SDH وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی

۴) اصلاحات در نظام سلامت

۵) گزارش های سالیانه سازمان جهانی بهداشت و گزارش های دوره ای دبیرکل این سازمان

۶) وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشکی، برنامه ریزی و طراحی بیمارستان ایمن

۷) برنامه فیزیکی بیمارستانها

*سایر موارد مورد توصیه:
– آشنایی با ابعاد و عوامل موثر بر ساختار سازمانی بیمارستان و طراحی آن

– بررسی جایگاه بیمارستان در پاسخ به نیاز گیرندگان خدمت و مدلهای ارتباط بیمارستانها در شبکه بهداشت و درمان

– ارتباط بیمارستان با جامعه و راهکارهای ارتقاء کیفیت آن

– بازاریابی خدمات بیمارستانی و برونسپاری خدمات بیمارستانی و جذب گردشگران سلامت (توریسم سلامت)

– نحوه ارتباط بیمارستان با سازمانهای امدادی به هنگام وقوع بحران و بلایا