معرفی كارشناسی ارشد مدیریت خدمات بهداشتی و درمانی

تعریف و هدف:

هدف از پرورش دانشجویان مقطع كارشناسی ارشد مدیریت خدمات بهداشتی و درمانی:

– تحقیق و تحلیل نظام خدمات بهداشتی

– ارزیابی بیمارستانها از نظر كیفی و كمی

– اداره بیمارستانها و مراكز بهداشتی و درمانی

– تجزیه و تحقیق اقتصادی فعالیت های بیمارستانی

طول دوره و شكل نظام:

طول دوره كارشناسی ارشد مدیریت خدمات بهداشتی و درمانی ٢ سال میباشد و طبق آیین نامه های آموزشی است. دروس در این دوره بصورت نظری، عملی، كارآموزی و كارورزی تدریس و آموزش داده خواهد شد. هر واحد درس نظری در هر ترم معادل ١٧ ساعت و هر درس عملی معادل ٣۴ ساعت استد.
كارآموزی، كارورزی در بیمارستان ها و مراكز آموزشی تحقیقاتی انجام می گیرد.

كارآموزی: ترم اول: هفته ای ۴ ساعت یك روز در هفته بصورت بازدید از بیمارستان ها.

ترم دوم: هفته ای ۴ ساعت یكروز در هفته بصورت بازدید از بیمارستان ها.

ترم سوم: هفته ای ٨ ساعت دو روز در هفته بصورت كار عملی.

ترم چهارم: هفته ای ٨ ساعت دو روز در هفته بصورت كار عملی.

كارورزی: به مدت ٢ ماه در پایان دوره تحصیل تئوری و بصورت تمام وقت ۶ روز در هفته از ساعت ٧ صبح لغایت ٢ بعدازظهر.

تعداد و نوع واحدهای درسی:

تعداد واحدهای درسی این دوره ٣٢ واحد در نظر گرفته شده است و به شرح ذیل ارایه میگردد:

١- دروس پایه                             ١٢ واحد

٢- دروس اختصاصی                  ١٢ واحد

٣- پایان نامه                               ۴ واحد

۴ – كارورزی و كارآموزی             ۴ واحد

شرایط ورود:

داوطلبان شركت در آزمون كارشناسی ارشد مدیریت خدمات بهداشتی و درمانی علاوه بر دارا بودن شرایط عمومی گزینش دوره كارشناسی ارشد معمول در نظام آموزش عالی كشور، باید حداقل دارای مدرك كارشناسی (لیسانس) معتبر در یكی از رشته های زیر باشند.

اداره امور بیمارستان ها، مدیریت با گرایش های مختلف – بهداشت با گرایش های مختلف و مدارك پزشكی.

نقش و توانایی

فارغ التحصیلان این رشته معمولاً در مشاغل مدیران صف و یا مشاغل ستادی در سازمان های مختلف بهداشتی درمانی مانند بیمارستان های جنرال (عمومی) تخصصی، توانبخشی، روانی مراقبت های اورژانس درمانگاه ها، كلینیك ها، شبكه های ارایه كننده مراقبت های بهداشتی اولیه مشغول بكار می شوند، برنامه كارشناسی ارشد مدیریت خدمات بهداشتی و درمانی علاوه بر اهداف ذكر شده به منظور پرورش:

١- تحقیق گر و پژوهشگر خط مشی و سیاست بهداشتی درمانی

٢- مجری امور پژوهشی در مسایل بهداشتی و درمانی

٣- ارزیابان و برنامه ریزان بهداشتی و مشاورین در این امور

 ضرورت و اهمیت رشته:

نیاز روزافزون جامعه به خدمات بهداشتی و درمانی و توجه خاص دولت و مردم به توصیه كمی و كیفی این خدمات، بهبود عملكرد مراكز بهداشتی و درمانی، و اقتصادی تر اداره كردن این سازمانها، لزوم تربیت و بكارگیری مدیران متخصص در زمینه های علمی گسترده دانش مدیریت را اجتناب ناپذیر می سازد.

پویایی سازمانهای مهمی كه وظایف حیاتی و حساسی را برعهده دارند، نیازمند برنامهریزی، سازمان دهی، استخدام، بودجهبندی، هدایت، كنترل و نظارت، انگیزش كاركنان، برقراری ارتباطات، نوآوری و ارزیابی به صورت علمی ملهم از موازین دانش مدیریت می باشد. لذا، مدیرانی كه قرار است در سطوح بالای مراكز بهداشت و درمان خدمت نمایند، می بایست از نوعی بلوغ و پختگی علمی و تجربی برخوردار باشند. تجارب سایر كشورها و مطالعات عدیده ای كه طی سالهای اخیر پیرامون ابعاد مختلف اداره این مراكز صورت گرفته است، موید نیاز به پرورش كارشناسان ارشد مدیریت خدمات بهداشتی و درمانی می باشد.

قطعاً، ارایه این برنامه و مقطع تحصیلی با تغییراتی كه در راستای ویژگی ها و اهداف نظام بهداشت و درمان كشور و تجارب حاصله از ارایه دورههای اخیر كارشناسی ارشد این رشته صورت پذیرفته است، كارآیی و اثربخشی خدمت مدیرانی كه با این برنامه و سرفصل جدید آموزش می بینند به نحو بارزی افزایش خواهد یافت.

انتظار میرود كه فارغ التحصیلان این رشته در مقطع كارشناسی ارشد در كنار انجام وظایف مسئولیتهای كلی خویش در امر مدیریت، قادر باشند در محاسبه هزینه، تجزیه و تحقیق هزینه و فایده، تقلیل هزینه كارآیی، تحقیق داده – ستاده، تحقیق سیستمها و شبكه بهداشت و درمان، مشاركت آگاهانه و فعال داشته باشند.

برنامه دروس دوره كارشناسی ارشد (ناپیوسته)

الف) دروس كمبود یا جبرانی كارشناسی ارشد مدیریت خدمات بهداشتی و درمانی

كد درس	نام درس	تعداد واحد	ساعت			پیش نیاز
			نظری	عملی	جمع
۰١	زبان انگلیسی	۴	–	١٣۶	١٣۶
۰٢	آیین نگارش	٢	٣۴	–	٣۴
۰٣	كاربرد كامپیوتر در مدیریت	٣	٣۴	٣۴	۶٨
۰۵	اصول و مبانی حسابداری	٣	۵١	–	۵١
۰۶	اصول و مبانی اقتصاد	٣	۵١	–	۵١
۰٧	آمار حیاتی و شاخصهای بهداشتی	٣	٣۴	٣۴	۶٨
۰٨	اصول خدمات بهداشتی	٣	۵١	–	۵١
۰٩	سازمان و مدیریت بیمارستان (١)	٢	٣۴	–	۶٨
١۰	سازمان و مدیریت بیمارستان (٢)	٢	٣۴	–	٣۴
١١	برنامه ریزی خدمات بهداشتی و درمانی	٢	٣۴	–	٣۴
١٢	استانداردهای بیمارستانی	٢	٣۴	–	٣۴
	جمع	٣٢	۴۴٢	٢۰۴	۶۴۶

 تبصره: دانشجویان با گرایشهای مختلف (كارشناسی رشته های گوناگون) فقط ملزم به گذراندن حداكثر ٢۰ واحد از جدول دروس كمبود بنا به تشخیص گروه آموزشی مربوطه میباشند.

ب: دروس پایه كارشناسی ارشد مدیریت خدمات بهداشتی و درمانی

كد درس	نام درس	تعداد واحد	ساعت			پیش نیاز یا زمان ارایه درس
			نظری	عملی	جمع
١٣	روش تحقیق در علوم بهداشتی	٣	٣۴	٣۴	۶٨	۰٧
١۴	روابط درون بخشی و برون بخشی بیمارستان	٣	۵١	–	۵١
١۵	سازمان و مدیریت بهداشت و درمان ایران	٣	۵١	–	۵١	۰۶
١۶	اقتصاد بهداشت و درمان	٣	۵١	–	۵١	۰۶
	جمع	١٢	١٨٧	٣۴	٢٢١

ج: دروس تخصصی كارشناسی ارشد مدیریت خدمات بهداشتی و درمانی

كد درس	نام درس	تعداد واحد	ساعت			پیش نیاز یا زمان ارایه درس
			نظری	عملی	جمع
١٧	نظام بهداشتی و درمانی تطبیقی	٣	۵١	–	۵١
١٨	ارزیابی مراقبتهای بهداشتی و درمانی	٣	۵١	–	۵١
١٩	برنامه ریزی و مدیریت استراتژیك در نظام بهداشتی و درمانی	٣	۵١	–	۵١	١۰ و ۰٩ و ۰۴
٢۰	سمینار موردی	٣	۵١	–	۵١
٢١	كارآموزی	٢	–	–	–
٢٢	كارورزی	٢	–	–	–
٢٣	پایان نامه	۴	–	–	–
	جمع	٢۰	٢۰۴	–	٢۰۴

ظرفیت پذیرش ودانشگاه هایی که این رشته را ارائه می کنند ( سال ٩۵)

دانشگاه	دولتی	مازاد	جمع کل
آزاد واحد ساری	١۰	۰	١۰
آزاد واحد علوم تحقیقات تهران، تهران شمال، تهران جنوب و تهران پزشکی	سال 95 فقط علوم و تحقیقات (15) سال 96 هر کدام (12 تا 15)	۰	١۵
ارتش	۴	۰	۴
اصفهان	۵	٢	٧
اهواز	۵	٢	٧
ایران	٩	۵	١۴
بقیه اله	٣	۰	٣
تبریز	۵	۰	۵
تهران	١١	۴	١۵
شهید بهشتی	۴	٢	۶
شیراز	۵	٢	٧
قزوین	۶	٢	٨
کرمان	٧	۰	٧
مازندران	۵	٢	٧
مشهد	۴	٢	۶
یزد	٧	۴	١١
جمع کل	١۰۵	٢٧	١٣٢

مدارک تحصیلی مورد پذیرش دراین رشته:

کلیه کارشناسی های علوم پزشکی و کارشناسی مدیریت با گرایش های مختلف ، اداره امور بیمارستان ها- مدیریت -حقوق -علوم اجتماعی -حسابداری وعلوم اقتصادی

 دروس امتحاني و ضرايب مربوطه

منابع پیشنهادی برای مطالعه توسط داوطبان شرکت در آزمون کارشناسی ارشد مدیریت خدمات بهداشتی درمانی*:

کلیات بهداشت

١- درسنامه طب پیشگیری و پزشکی جلد دوم، ک. پارک. ترجمه: خسرو رفاهی شیر پاک- تهران– انتشارات ایلیا- چاپ اول ١٣٨٢

٢- اصول خدمات بهداشتی، فربد عبادی فردآذر و حسین شجاعی تهران- تهران انتشارات سماط چاپ چهارم ١٣٨۵

٣- اصول خدمات بهداشتی، فربد عبادی فردآذر و همکاران؛ چاپ اول: ١٣٩٢

اصول و مبانی سازمان و مدیریت

١- مبانی سازمان و مدیریت، علی رضائیان- تهران- انتشارات سمت

٢- مبانی مدیریت رفتار سازمانی، علی رضائیان- تهران- انتشارات سمت- چاپ هفتم ١٣٨۵

٣- مدیریت منابع انسانی، اسفندیار سعادت- تهران- انتشارات سمت- چاپ دوازدهم ١٣٨۶

۴- سازمان و مدیریت از تئوری تا عمل، مهدی ایران نژاد پاریزی و پرویز ساسان گهر- تهران- انتشارات موسسه علوم بانکداری- چاپ نهم ١٣٨۵

سازمان و مدیریت بهداشت و درمان

١- سازمان و مدیریت بیمارستان جلد ١ و٢، ابراهیم صدقیانی- تهران- انتشارات جهان رایانه

٢- مدیریت بهداشت و درمان، سعید آصف زاده و عزیز رضا پور- انتشارات دانشگاه علوم پزشکی قزوین و حدیث امروز چاپ اول ١٣٨۵

٣- درباره مدیریت خدمات بهداشتی، مک ماهان، رزماری، ترجمه: علی کشتکاران و سید علیرضا آیت اللهی- انتشارات دانشگاه علوم پزشکی شیراز- چاپ سوم ١٣٨۵

۴-  بیمارستان چه نوع سازمانی است و چگونه کار می‌کند؟ ترجمه دکتر محمد عرب و همکاران-انتشارات جهاد دانشگاهی

۵- نظام بیمه سلامت، ترجمه دکتر محمد عرب و همکاران

مدیریت مالی و اقتصاد بهداشت

١-مبانی اقتصاد بهداشت و درمان،  سعید آصف زاده-انتشارات دانشگاه علوم پزشکی قزوین – چاپ اول ١٣٨٢

٢-اقتصاد بهداشت برای کشورهای در حال توسعه، سوفی ویتر و دیگران . ترجمه: ابوالقاسم پوررضا- تهران انتشارات موسسه عالی آموزش و پژوهش مدیریت و برنامه ریزی – چاپ اول ١٣٨٣

٣- اقتصاد سلامت( اصول و جریان منابع) ریموندپی نوو. ترجمه: علی جهانخانی و علی پارسائیان- تهران انتشارات سمت چاپ دوازدهم ١٣٨۵

۴- مدیریت مالی جلد ١ و ٢، ترجمه دکتر محمد نکویی مقدم و همکاران- انتشارات وزارت بهداشت

۵-اقتصاد مراقبت سلامت، تالیف دکتر فربد عبادی فردآذر

۶- مدیریت مالی در مراقبت سلامت و بیمارستان، تالیف دکتر فربد عبادی فردآذر

 * نقل از: مرکز سنجش آموزش پزشکی کشور

نمونه سوالات آزمون کارشناسی ارشد:

آزمون سال ٩١-٩٢

آزمون سال ٩٢-٩٣

آزمون سال ٩٣-٩۴

آزمون سال ٩۴-٩۵

موقعیت های استخدام ، مشاغل و بازار کار کارشناس ارشد مدیریت خدمات بهداشتی درمانی

استاد دانشگاه

پـژوهـــشــگـر

مدیر امور اداری

کارشناس / مدیر منابع انسانی

سایر مشاغل ارشد مدیریت خدمات بهداشتی درمانی بر اساس جدیدترین طرح طبقه بندی مشاغل وزارت بهداشت

کارشناس امور اجرایی بیمارستان

کارآزمای مدیریت سلامت

کارشناس بهداشت محیط

کارشناس بهداشت حرفه ای

کارشناس تعالی سازمانی سلامت

کارشناس پذیرش و مدارک پزشکی

کارشناس حشره شناسی و مبارزه با ناقلین