ممیزی بالینی

ممیزی بالینی چیست ؟

مفهوم اولیه ی ممیزی بالینی برای اولین بار در سال ۱۹۸۹ و تحت عنوان ممیزی پزشکی به نظام ملی سلامت انگلستان معرفی شد و بعدها در سال ۱۹۹۰ برای اینکه بتواند فعالیت های پرستاران و سایر ارائه دهندگان خدمات سلامت را نیز تحت پوشش درآورد به ممیزی بالینی تغییر نام یافت. ممیزی بالینی فرآیندی جهت ارتقای کیفیت خدمات بالینی است که به مرور زمان به چگونگی مراقبت از بیماران در مقایسه با استانداردهای صریح و روشن می پردازد و تغیرات لازم جهت بهبود ساختار، فرآیند و پیامدهای مراقبت از بیماران را شناسایی و اعمال می کند و همچنین برای اطمینان از اعمال صحیح تغییرات  بهبود کیفیت خدمات نظام سلامت به پایش و بازبینی دوباره  فرآیندها می پردازد.

یک تفاوت مهم میان ممیزی بالینی و سایر انواع ممیزی این است که ارائه دهندگان خدمات سلامت ممیزی بالینی را از آن خود می دانند( در حالت ایده ال) آنها خودشان فرآیند ممیزی را انجام می دهند، خودشان درمورد یافته های آن بحث می کنند و به نتیجه می رسند خودشان تغییرات را اعمال کرده و منجر به ارتقاء کیفیت می شوند و … درحالی که در سایر انواع ممیزی، شخصی از بیرون می آید و سازمان را ممیزی می کند.

مراحل انجام ممیزی بالینی

۱– تشکیل تیم ممیزی بالینی

۲– انتخاب موضوع

۳– تعیین اهداف و استانداردهای ممیزی  

۴– انتخاب نمونه

۵– در نظر گرفتن مسائل اخلاقی

۶– برنامه ریزی و جمع آوری اطلاعات

۷– آنالیز داده ها

۸– ارائه نتایج

۹– نگارش گزارش

۱۰– اعمال تغییرات لازم  

۱۱– تکرار  ممیزی

انتخاب موضوع ممیزی :

اهمیت انتخاب موضوع : نقطه آغاز هر فعالیت ارتقاء کیفیت، انتخاب موضوع آن است و این انتخاب نیاز به تفکر و برنامه ریزی دقیق و اولویت بندی مناسب دارد چرا که انجام هر پروژه ممیزی مستلزم صرف منابع است.

معمولا برای انتخاب یک موضوع باید به این نکات توجه شود:

وسعت و شدت مسأله  

قابلیت حل مسأله

توانائی شما در حل مسأله

ارتباط موضوع با حوزه کاری شما

وجود استاندارد

بررسی وضعیت موجود:

پس از انتخاب موضوع ممیزی باید وضعیت موجود مورد بررسی قرار گیرد؛ وضعیت موجود وقتی معنا پیدا می کند که با وضعیت استاندارد مقایسه شود بنابراین گام بعدی تعیین استانداردهای مربوط به موضوع انتخاب شده است.

استاندارد وضعیت مطلوبی است که در نهایت می خواهیم به آن برسیم. انتظار نداریم که با انجام یک پروژه ممیزی بالینی کل مشکل حل شود بلکه هدف نزدیکتر شدن تا حداکثر امکان به وضعیت مطلوب ( استاندارد ) است  لذا ممکن است برای نیل به این هدف انجام چرخه های متعدد ممیزی بالینی لازم باشد .

مداخله و تغییر :

سوال: چه زمانی مداخله انجام می شود ؟

– اگر در قسمت هائی از فرایند ارائه یک خدمت عدم تطابق با استاندارد وجود داشته باشد و این عدم تطابق قابلیت اصلاح داشته باشد انجام تغییرات ضرورت پیدا می کند. این تغییرات با طراحی مداخله ها ایجاد می شوند . ولی باید به این نکته توجه داشت که هر  مداخله ای لزوماً منجر به تغییر و بهبود و ارتقاء نخواهد شد.

– پس: یک پروژه ممیزی باید به گونه ای طراحی گردد که احتمال اعمال تغییرات موثر به حداکثر برسد .

نکته: اگر با انجام پروژه تغییرات در سیستم رخ دهد تا استقرار و ماندگاری وضعیت جدید باید پایش صورت بگیرد . ولزوماً ایجاد تغییرات به معنای ماندگاری و ثبات وضع مطلوب نیست چرا که معمولاً تمایل به انجام امور به شیوه قدیمی و قبلی وجود دارد لذا باید به گروه و ذینفعان باز خورد داد و گزارش تهیه نمود .

شباهت ها و تفاوت های ممیزی بالینی با پژوهش

ممیزی بالینی گاهی به علت شباهت های فراوانی که با پژوهش دارد، به اشتباه معادل آن انگاشته می شود در حالیکه میان این دو تفاوت های قابل توجهی وجود دارد. هدف از پژوهش ایجاد دانش جدید مانند یافتن درمانی بهتر برای یک بیماریست در صورتیکه ممیزی به این موضوع به این موضوع می پردازد که آیا مطابق بهترین و قویترین دستاوردهای علمی عمل میشود یا خیر؟ به عبارتی رسالت پژوهش کشف عمل صحیح و رسالت ممیزی اطمینان از انجام عمل صحیح است.