تقاضای القائی در حوزه سلامت

شکست بازار سلامت از زبان معاون هاشمی
خبرگزاری تسنیم: معاون توسعه مدیریت وزارت بهداشت گفت: هنگامی که برخی پزشکان بیمار را وادار به انجام آزمایش یا عمل غیرضروری می‌کنند،خدمت القایی یا شکست بازار رخ داده است،بنابراین اگر کسی بگوید این بازار القایی نیست یا تعارف می‌کند یا دروغ می‌گوید.
printنسخه قابل چاپ

به گزارش حوزه سلامت خبرگزاری تسنیم، ایرج حریرچی، معاون توسعه و منابع وزارت بهداشت و درمان آموزش پزشکی در برنامه چشم انداز سلامت شبکه ۴ صدا و سیما، در خصوص بند ۷ سیاست‌های کلی ابلاغی رهبر معظم انقلاب که ناظر به بحث تولیت و متولی بودن وزارت بهداشت است، اظهار داشت: تفکیک وظایف تولیت تامین مالی و خدمات بسیار مهم است که در صدر بند ۷ بحث شده است.

تولیت در برنامه‌های قبلی توسعه، صراحت لازم را نداشتند

حریرچی با اشاره به اینکه در برنامه چهارم و پنجم هم بحث تولیت پیش بینی شده بود ولی صراحت سیاست های ابلاغی را نداشتند، افزود: این سیاست‌ها تکلیف قوانین آینده را که بصورت کلی و موردی تصویب میشود را مشخص می‌کند.

حریرچی بیان کرد: تولیت واژه ای بسیار جامع است و همانطور که در کشورهای توسعه یافته سیاست گذاری، برنامه ریزی راهبردی و ارزشیابی را در بر می‌گیرد، در کشور ما هم وقتی تولیت مطرح می شود باید هم راستای آن امکانات و اختیارات کافی نیز واگذار شود.

وی در ادامه گفت: در حال حاضر اختیارات فعلی وزارت بهداشت قطعاً کافی نیست ولی سیاست های ابلاغی تکمیل می‌کند و با شروع فرآیند اجرایی، سیاست گذاری و بخش اجرایی تا انتها بر عهده وزارت بهداشت خواهد بود چرا که در بندهای ۷و ۸ نیز در خصوص تولیت و هم مدیریت سلامت است که نظام بیمه را برای مدیریت سلامت انتخاب کرده و تدوین بسته‌های خدمات در زمینه بیمه‌های پایه و بیمه‌های تکمیلی را در اختیار وزارت بهداشت قرار داده است.

بر اساس قانون یک بیمه پایه داریم

حریرچی درخصوص بیمه‌های پایه افزود: ما بر اساس قانون یک بیمه پایه داریم که شامل تمام خدمات بیمه سلامت می‌شود و دیگری بیمه تکمیلی است که بیمه هزینه‌های مازاد بر بیمه پایه است. بیمه‌های تکمیلی خدمات بیمه‌های پایه را می‌فروشند که با سیاست‌های ابلاغی این مشکل باید برطرف شود.

وی با اشاره به اینکه بیمه‌های تکمیلی ما یا دولتی هستند یا شبه دولتی افزود: بیمه ایران پنجاه درصد بیمه تکمیلی را بر عهده دارد که کاملاً دولتی است، بقیه بر عهده صندوق‌های بازنشستگی است و یا بیمه‌هایی که توسط برخی نهادها ایجاد شده و بیمه تکمیلی که قشر متمول جامعه را تحت پوشش خود داشته باشند کمتر داریم.

تقاضای القایی از مصادیق شکست بازار است

حریرچی در توضیح خدمت القایی گفت: هنگامی که برخی پزشکان بیمار را وادار به انجام آزمایش یا عمل غیرضروری می‌کنند، گفته می‌شود خدمت القایی یا شکست بازار رخ داده است که بند ۵ به درستی به ساماندهی تقاضا و سپس ممانعت از تقاضای القایی اشاره دارد. تقاضای القایی یعنی شما می توانید از داروی ایرانی استفاده کنید ولی به شما گفته شود که باید از داروی خارجی استفاده کنید.

معاون توسعه مدیریت و منابع وزارت بهداشت گفت: بازار پزشکی از مصادیق شکست بازار محسوب می‌شود و در این مورد دولت‌ها حتی آنهایی که به بازار آزاد اعتقاد دارند باید دخالت کنند.

حریرچی ادامه داد: آمریکا در بین ۸ کشور صنعتی بدترین سرانه سلامت را دارد و علتش این است که نظام سلامت آمریکا کاملاً مبتنی بر بازار آزاد است.

وی با تاکید بر اینکه خصوصیت بازار پزشکی این است که تقاضای القایی در آن وجود داشته باشد و اگر کسی بگوید این بازار القایی نیست یا در حال تعارف کردن است یا دروغ می‌گوید، افزود: تبلیغات پسندیده است ولی در زمینه سلامت حتی در کشورهای توسعه یافته تبلیغ دارو ممنوع است حتی حضور شرکت‌ها در کنگره‌های علمی و تقبل برخی از هزینه‌ها نیز ایجاد بازار القایی می‌کند.

نظام سطح بندی می‌تواند مانع تقاضاهای القایی شود

حریرچی با اشاره به این که بر اساس بند ۵ اجازه تجویز صرفاً بر اساس نظام سطح بندی و نظام دارویی کشور است و در سطح بندی مشخص می‌شود که شما به چه کسی مراجعه می‌کنید، گفت: نظام سطح بندی است که می‌تواند مانع این گونه تقاضاهای القایی شود.

وی در تشریح نظام سطح بندی و در نظر داشتن حق انتخاب بیمار برای رجوع به پزشک مدنظرش گفت: شما در زندگی شخصی خود بر اساس سطح درآمدتان تصمیم گیری می کنید در بحث سلامت هم تولیت این نظام سلامت بر اساس سطح درآمد کشور نسبت به نظام سلامت تصمیم گیری می‌کند. شما پزشک را انتخاب می‌کنید و وی پرونده شما را در اختیار دارد و می‌داند که چه دارویی مصرف کرده اید. اما در ایران بیمار خودش تصمیم گیری می‌کند در مورد داروها و این یک بازار القایی ایجاد می‌کند.

عدم وجود راهنمای بالینی به مانند عدم وجود نقشه راه است

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی وزارت بهداشت، حریرچی در خصوص بخش دیگری از بند پنجم که بر راهنمای بالینی تاکید شده است، گفت: این بدان معناست که گروه بالینی با بررسی وضعیت بیمار توصیه هایی را به وی در مورد روند درمان و مصرف داروها می کند. در کشورهای پیشرفته اگر بیمارستانی راهنمای بالینی نداشته باشد، ابداً توان فعالیت ندارد و عدم وجود راهنمای بالینی به مانند عدم وجود نقشه راه اندازی در جعبه برخی محصولات است.

وی در تشریح بند ۲-۱۰ سیاستهای ابلاغی در خصوص افزایش سهم سلامت و ارتقاء کیفیت خدمات بهداشتی و درمانی گفت: در حال حاضر سهم سلامت بالا رفته است، ولی این افزایش از جیب مردم بوده است درحالی که تاکید این بند بر افزایش سهم سلامت از تولید ناخالص ملی توسط دولت بوده است.

معاون توسعه مدیریت و منابع ابلاغ سیاست‌ها را در زمان دولت فعلی به فال نیک گرفت و گفت: بسیار جای امیدواری دارد چرا که دولت فعلی عزم خود را برای اجرای این سیاست ها جزم کرده است. نکته مثبت این است که طبق سیاست‌های ابلاغی سرانه سلامت باید بالاتر از کشورهای منطقه باشد و هیچ دولتی نمی‌تواند این موضوع را نادیده بگیرد.

حریرچی در پایان خاطرنشان کرد: تحقق اهداف سند چشم انداز نکته مثبت بعدی است که سهم مردم از پرداخت سرانه سلامت که درحال حاضر در حدود ۶۰ درصد است به ۳۰ درصد برسد. دکتر روحانی و وزیر بهداشت اعلام کردند که سهم مردم از سرانه سلامت امسال ۱۰ درصد کاهش پیدا خواهد کرد. اگر این برنامه‌ها محقق شود و وعده‌ها عملی شود، به نظر می‌رسد در یک بازده زمانی چند ساله بتوانیم به هدف سند چشم انداز که سهم ۳۰ درصدی مردم از سرانه سلامت است دست پیدا کنیم.