گفت و گوی رادیویی به مناسبت روز ملی جمعیت(اردیبهشت۱۳۹۹)

به گزارش ایسنا، خلیل علی محمدزاده در روز ملی جمعیت، با بیان اینکه تنظیم خانواده و مهار جمعیت دو مقوله متفاوت هستند، گفت: تنظیم خانواده یعنی فاصله‌گذاری بین موالید، که در گذشته گفته می‌شد؛ بین فرزندان سه سال فاصله باشد و این یک برنامه بهداشتی است اما مهار جمعیت یعنی استفاده از همه ابزارها و کاستن از جمعیت رفتن که دیگر یک برنامه بهداشتی نیست بلکه برنامه‌ای فرهنگی، سیاسی، اجتماعی و اقتصادی هست.

این استاد دانشگاه در ادامه با اشاره به اینکه ما تا سال ۱۳۷۵، برنامه تنظیم خانواده را دنبال می‌ کردیم و در این سال به اهداف برنامه هم رسیده بودیم و باید متوقف می شدیم، اما بعد از آن طی یک برنامه اشتباهی به سرعت پا در مسیر اهداف مهار جمعیت گذاشتیم، افزود: آن زمان مجوز مجلس برای تنظیم خانواده بود تا تعادل جمعیتی صورت گیرد؛ یعنی نرخ باروری که سال ۱۳۶۵، ۶٫۷ فرزند بود باید به چهار می‌رسید و میزان رشد جمعیت‌ که ۳٫۲ درصد بود باید به ۲٫۳  درصد می‌رسید و برنامه متوقف می‌شد که متاسفانه بی رحمانه ادامه یافت. تصمیم گیران اصلی به سوی جنبش رشد جمعیت صفر می رفتند!

وی با بیان اینکه کاهش رشد جمعیت در سال ۱۳۹۸ به زیر یک درصد رسید و کاهش نرخ باروری کل نیز به ۱٫۸ فرزند رسیده و در آستانه سالمندی زودرس قرار داریم، اظهار کرد: پیش‌بینی‌ها حاکی از این است که ما با روند فعلی در سال ۱۴۲۰ به حدود ۲۰ درصد سالمندی و در سال ۱۴۳۰ که پنجره جمعیتی بسته خواهد شد، نرخ سالمندی به حدود ۲۶ درصد خواهد رسید یعنی یک چهارم مردم کشورمان سالمند خواهند شد.

علی محمدزاده در ادامه با اشاره به راهکارهای کاهش میزان سالمندی عنوان کرد: برای اینکه میزان سالمندی را کاهش دهیم باید جمعیت زیر ۱۵ سال و میزان موالید افزایش یابد؛ متاسفانه ما در چهار، پنج سال اخیر از آن مقداری که کاهش موالید داشتیم، باز هم سقوط کرده ایم.

وی ضمن بیان اینکه روند ما برای افزایش موالید در پنج سال اخیر نه تنها اصلاح نشده، بلکه بدتر شده است، گفت: دلیل این امر این است که سیاست‌های کلی جمعیت که خیلی هم، کارشناسی شده تنظیم گردیده به تنهایی قابلیت اجرایی ندارند. باید ابتدا سیاست‌های کلی در دستگاه های ذیربط خودش به استراتژی‌ تبدیل شوند و در زمینه کاملا فرهنگی، راهبرد جمعیتی کشور با سیاست‌ها و تاکتیک‌های مناسب همراه گردد و سپس در حوزه اقدام و عمل بایستی منابع لازم از طریق اعطای امکانات، تسهیلات، مزایا و به ویژه در تامین شغل و مسکن مورد اهتمام واقع شود.

این استاد دانشگاه با انتقاد از اینکه هیات رییسه مجلس نهم و دهم که هماهنگ با دولت یازدهم و دوازدهم، تمایل به تصویب طرح «جامع جمعیت و تعالی خانواده» نداشتند، اظهار کرد: این طرح آنقدر بین کمیسیون‌ ها و هیئت رئیسه مجلس رد و بدل شد که نهایتا مهلت این مجالس به پایان رسید و طرح ابتر ماند.

علی محمدزاده اشکال اساسی در این حوزه را رویکردها و دیدگاه‌هایی دانست که بعضا مدیران کلان و میانی ما دارند و افزود: به صورت کلی باید گفت؛ برخی از مدیران نگرانی مقام معظم رهبری و دغدغه‌های کارشناسان جمعیتی را خوب درک نکرده اند. و دچار غفلت هستند.

وی در ادامه اظهار داشت:: موضوع سقوط جمعیتی مسئله ای نیست که ما دست روی دست بگذاریم، اگر سقوط جمعیتی رخ دهد هیچ کشوری امکان جبران آن را به صورت طبیعی ندارد و کشورهایی که دچار این بحران شدند؛ اینک آئینه عبرت همه کشورها هستند.

این استاد دانشگاه که در یک برنامه‌ رادیویی صحبت می‌کرد، با تاکید بر اینکه فرزندآوری و فرزندپروری نوعی سرمایه‌گذاری و نیاز کشورها برای پیشرفت و ارتقای اقتصادی است، تصریح کرد: این نگاه که این کار برای خانواده ها و کشور زحمت و خرج دارد بنابراین آن را باید از اولویت خارج کرد، مبتنی بر تفکر استراتژیک و آینده بینی نیست.

وی در پایان گفت: وقتی سیاست‌های کلی جمعیت توسط رهبری ابلاغ شد، باید دولت وقت و یا دولت های بعدی لایحه می دادند، که متاسفانه فرصت سوزی شد و حالا همه منتظر مجلس مانده اند.