سرفصل های درس اقتصاد بهداشت و درمان

طرح درس 

دکترخلیل علی محمدزاده (دانشیار گروه مدیریت خدمات بهداشتی و درمانی)

نام درس: اقتصاد بهداشت و درمان                نوع درس: نظری

تعداد واحد: ۳ واحد                      پیش نیاز: اصول و مبانی اقتصاد (اقتصاد خرد، اقتصاد کلان و اصول اقتصاد)

فراگیران: دانشجویان کارشناسی ارشد مدیریت خدمات بهداشتی و درمانی

مقطع تحصیلی: کارشناسی ارشد                   محل تشکیل کلاس: دانشکده پزشکی/ دانشکده مدیریت

زمان تدریس: چهارشنبه ها (نیمسال دوم ۹۷ – ۱۳۹۶)          نام مدرس: دکتر خلیل علی محمدزاده

مقدمه:

افزایش بسیار شدید هزینه‌های درمانی در تمام دنیا، اکثر دولت‌ها و سازمان‌های ذیربط را وادار نموده است تا در مورد این امر در تفکر فرو روند و خدمات درمانی را از جنبه اقتصادی مورد تجزیه و تحلیل قرار دهند. اقتصاد بهداشت قسمتی از اقتصاد عمومی است که در حقیقت تمام مفاهیم اقتصاد عمومی را می‌توان در رابطه با آن بکار گرفت چون در اقتصاد بهداشت نیز برحسب محدود بودن منابع و تسهیلات (پزشک، پرستار و تخت و …) مسئله انتخاب (چه تعدادی از منابع برای چه دسته‌ای از مردم یا برای چه نوع برنامه بهداشتی و درمانی) مطرح است. به همین جهت گستردگی و وسعت مباحث اقتصاد عمومی در اقتصاد بهداشت  مطرح است. اقتصاد سلامت را می‌توان چنین تعریف کرد: “مطالعه و بررسی کمیت، قیمت و ارزش منابع محدودی که برای بهداشت و درمان اختصاص می‌یابند و همچنین نحوه ترکیب این منابع برای تولید خدماتی معین به طوری که به بالاترین درجه بهره دهی و کارآئی برسند.”

اهداف کلی:

آشنایی دانشجویان با مفاهیم مختلف اقتصادی همچون تکنیک‌های مختلف ارزیابی اقتصادی، روش‌های ارزیابی عملکرد اقتصادی سازمان‌های بهداشتی و درمانی، ساختار اقتصادی بیمارستان و داروسازی، روش‌های مختلف تامین مالی نظام های سلامت، مکانیسم‌های مختلف پرداخت به ارائه‌کنندگان، مقایسه تطبیقی نظام‌های سلامت از دید اقتصادی.

اهداف اختصاصی:

1. آشنایی با نقش و جایگاه اقتصاد بهداشت و درمان در نظام سلامت
2. آشنایی با تفاوت‌ها و مشابهت‌های بازار سلامت و سایر بازارها
3. آشنایی با روش‌های مختلف ارزیابی اقتصادی در سلامت( تکنیک‌های هزینه اثربخشی، هزینه مطلوبیت و …)
4. آشنایی با روش های مختلف تامین مالی سلامت
5. آشنایی با مکانیسم‌های مختلف پرداخت به ارائه‌کنندگان خدمات بهداشتی و درمانی
6. آشنایی با ساختار صنعت بیمارستان و داروسازی از دید اقتصادی
7. آشتایی با اصول و مبانی بیمه و نظام های بیمه سلامت
8. دلایل نیاز به اصلاحات نظام سلامت
9. آشنایی با اصول اندازه گیری و ارتقاء کارایی در سلامت
10. آشنایی با مفاهیم عدالت در سلامت
11. آشنایی با نظریه و کاربرد توابع تولید و هزینه در اقتصاد سلامت
12. مقدمه‌ای بر اقتصاد کلان سلامت و نقش دولت در بازار سلامت
13. مقایسه بین المللی وضعیت سلامت و نظام های سلامت از جنبه اقتصاد بهداشت
14. آشنایی با روش‌های مختلف مدل سازی اقتصادی در نظام سلامت

اهداف رفتاری:

آشنا شدن دانشجویان با اصول و مبانی اقتصاد و کاربرد آنها در حوزه بهداشت و درمان و بکارگیری این مفاهیم و تکنیک ها در حوزه های مختلف بهداشت و درمان به منظور استفاده بهینه از منابع محدود نظام سلامت جهت دستیابی به بیشترین کارایی ممکن.

بصورت خلاصه:

• استفاده از نظام مندی های اقتصادی در اموری که به سلامتی مربوط می شود.
• بکارگیری مؤثر و مطلوب منابع (انسانی و مادی) برای تولید و عرضه ی مؤثر خدمات بهداشتی، درمانی
• سنجش کارآیی
• تامین عدالت در دسترسی به خدمات و توزیع بارمالی

روش تدریس:

سخنرانی برنامه‌ریزی شده و ارائه مطالب درس توسط استاد و کار گروهی توسط دانشجویان و ارائه گزارش به سایر دانشجویان و جمع‌بندی نهایی توسط استاد

وسایل سمعی و بصری:

کامپیوتر و ویدئو پروژکتور

نحوه ارزشیابی پایان دوره:

مشارکت در کلاس و حضور فعال در جلسات، انجام تکالیف کلاسی و ارائه درسی: ۲ نمره

امتحان میان ترم: ۲ نمره

امتحان پایان ترم: ۱۶ نمره

نمره قبولی: ۱۴

منابع درسی مورد استفاده:

اقتصاد سلامت تالیف توماس ای گتزن، ترجمه دکتر محمود نکویی مقدم و همکاران، تهران، پارسا، ۱۳۸۷٫

اقتصاد سلامت تالیف دکتر محسن مهر آرا، انتشارات دانشگاه تهران، ۱۳۸۷٫

اقتصاد سلامت تالیف دکتر مجید صباغ کرمانی، انتشارات مرکز تحقیق و توسعه علوم انسانی )سمت(، ۱۳۸۵٫

اقتصاد بهداشت برای کشورهای در حال توسعه، تالیف سوفی ویتر و همکاران، ترجمه دکتر ابولقاسم پوررضا،

موسسه عالی آموزش و پژوهش مدیریت و برنامه ریزی، ۱۳۸۳٫

مبانی اقتصاد بهداشت و درمان، آصف زاده سعید، انتشارات دانشگاه علوم پزشکی قزوین، فروردین ۱۳۹۰٫

واندرلنیگ د. درسنامه اقتصاد سلامت، ترجمه دکتر شهرام توفیقی و علی آصفی، دلیر کیا، انتشارات دانشگاه علوم پزشکی بقیه الله (عج)، تهران، ۱۳۸۸٫

اصلاحات نظام سلامت: راهنمای عدالت و کارایی، تالیف مارک جی رابرت و همکاران، ترجمه و ویرایش توسط امیر عباس فتاح زاده و همکاران، موسسه فرهنگی ابن سینای بزرگ، ۱۳۸۴٫

• Health Care Economics, Thomas E. Getzen,2007, Temple University
• Essentials of health economics, Diane M. Dewar, 2010, University at Albany—State University of New York
• Santerre, RE and SP Neun. (2004) Health Economics: Theories, Insights and Industry Studies, 3d ed.Mason, Ohio: Thomson South-Western.
• Folland, S, Goodman, AC, and M. Stano. (2007) The Economics of Health and Health Care, 5th ed.Upper Saddle River, NJ: Pearson/Prentice Hall.
• Drummond, MF et al. (2005) Economic Evaluations of Health Care Programmes. Oxford: Oxford University Press.

.