در8 سال اخیر بودجه 3 برابر شده، آیا وضع سلامت مردم بهتر شده؟

تخصیص نیافتن اعتبارات مصوب بودجه بهداشت و درمان کشور یکی از چالش های حوزه سلامت است.

بودجه بهداشت و درمان در سال 92، 13 هزار و 300 میلیارد تومان است که هزار و 836 میلیارد تومان بابت مابه التفاوت ارز دارو اختصاص یافته است.

در بودجه امسال(1392) 2027 میلیارد تومان برای پزشک خانواده در نظر گرفته شده بود، تاکنون فقط 50 میلیارد تومان از بودجه پزشک خانواده حاصل شده است. همچنبن، 1400 میلیارد تومان برای اجرای سیاستهای جمعیتی در نطر گرفته شده که هنوز ریالی پرداخت شده است.

سهم حوزه بهداشت و درمان کشور از محل درآمد ناخالص ملی در سال 87، 5.6 درصد بوده است، با هزینه های افزایش یابنده سلامت و روندی که در سه دهه اخیر در دنیا وجود دارد، هنوز اعتبارات لازم را به منابع سلامت اختصاص نمی دهیم.

نسبت پرداخت از جیب مردم در مقایسه با سایر کشورها، غیرعادی است. به طوریکه سهم پرداختی دولت و بیمه ها در سایر کشور 65 تا 83 درصد متغییر است، اما در ایران سهمی که مردم از جیب بابت هزینه های سلامت از جیب پرداخت می کنند، 56 تا 70 درصد است.

همین پول ناکافی را از جیب مردم تامین می کنیم. و مهم تر اینکه همان پولها را بد هزینه می کنیم.

هزینه های سلامت در سال 90: 6260 میلیارد تومان توسط وزارت بهداشت، 7890 میلیارد سهم بیمه ها و 561 میلیارد تومان نیز سایر هزینه ها بوده که در مجموع 14 هزار و 925 میلیارد تومان بودجه سلامت در سال 90 بوده که در بخش دولتی هزینه شده است. اما آنچه مردم در همان سال 90 پرداخته اند رقمی بالغ بر 19 هزار و 182 میلیارد تومان بوده که 52 درصد کل سهم سلامت در آن سال بوده است.

کل هزینه های سلامت در سال 90 را 36 هزار و 723 میلیارد تومان بوده است.

وضعیت هزینه های سلامت در 91 به خصوص نیمه دوم همان سال: با توجه به افزایش نرخ ارز در سال گذشته ، به یکباره قیمت ملزومات مصرفی پزشکی به یکباره 3 برابر شد و قیمت دارو نیز تا 2.5 برابر افزایش یافت.

هزینه های بهداشتی و درمانی کشور در سالهای آتی باز هم افزایش پبدا خواهند کرد: کل پرداختی حوزه سلامت در سال 93 بالای 62 هزار میلیارد تومان خواهد بود. اگر فرض بگیریم سهم مردم از هزینه های سلامت طبق قانون به کمتر از 30 درصد برسد، دولت و بیمه ها باید بیش از 42 هزار میلیارد تومان پرداخت داشته باشد. اما در بهترین شرایط، این سهم در مجموع به 25 هزار میلیارد تومان می رسد.

در 8 سال گذشته بودجه اسمی وزارت بهداشت 3 برابر شده است، باید این سئوال را پرسید که آیا وضع سلامت مردم نیز بهتر شده است.

نتایج یک مطالعه درتهران:: 10.74 % هزینه های خانوارهای شهر تهران به غیر از هزینه های خوراکی، صرف بهداشت و درمان می شود.

رشد فزاینده هزینه های سلامت در سبد خانوارهای شهر تهران: 9.7 درصد خانوارهای تهرانی با هزینه های کمرشکن سلامت سلامت دچار مشکل می شوند. به عبارتی بیش از 40 درصد هزینه های خودشان را بابت سلامت پرداخت می کنند.

پنج مورد اصلی مورد توجه در لایحه بودجه سال 1392

نسبت به بودجه سال 1391 در ارتباط با نظام سلامت عبارتند از :

1- با کسر اعتبار مابه‌التفاوت نرخ ارز دارو از سر جمع اعتبارات وزارت بهداشت، اعتبار هزینه‌ای بخش سلامت نسبت به قانون 1391 ، 5 درصد کاهش نشان می‌دهد.

2- عدم تکافوی اعتبارات پیش‌بینی شده برای حوزه سلامت، موجب افزایش سهم مردم از هزینه‌های سلامت و افزایش میزان تقاضای القایی ارائه‌کنندگان خدمات خواهد شد.

3- عدم تعیین متولی به منظور اعتبار پیش‌بینی شده برای اجرای برنامه پزشک خانواده و قرار گرفتن آن ذیل ردیف متفرقه ، اجرای موفقیت‌آمیز و پایدار این برنامه در سال 1392 را با چالش‌هایی روبرو خواهد کرد.

4-  10%منابع حاصل از هدفمندکردن یارانه‌ها علاوه بر اعتبار سلامت، تخصیص نیافته است.

5- قراردادن تمامی دانشگاه‌های علوم پزشکی و مراکز تحقیقاتی ذیل وزارت بهداشت ، درمان و آموزش پزشکی این امکان را به وزارت می‌دهد تا با استفاده از اختیارات قانونی مانند ماده (79) قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت، اعتبارات دستگاه‌های زیرمجموعه را در طول سال تغییر دهد. در این خصوص پیشنهاد می‌شود مانند قانون بودجه سال 1391 دانشگاه‌ها دارای ردیف مستقل شوند.