سالانه میلیون ها نفر بر اثر ناتوانی در پرداخت هزینه های درمانی جان خود را از دست می دهند. همچنین هزینه های گزاف درمانی برخی بیماری ها، باعث سقوط بیش از صد میلیون نفر در جهان به زیر خط فقر می شود. امروزه علاوه بر کشورهای در حال توسعه، مشاهده می شود حتی کشورهایی که همواره از وضعیت مطلوبی در ارائه خدمات بهداشتی برخوردار بوده اند نیز با مشکلات عدیده ای برای توزیع مناسب این خدمات مواجهند. افزایش میانگین سنی جمعیت و بیماری های ناشی از کهولت سن شهروندان در ترکیب با ارائه روش های درمانی جدید کارآمد ولی گران قیمت، باعث شده است که وزارت بهداشت و درمان بسیاری از کشورها درگیر یافتن راه های جدیدی برای تامین بودجه مناسب این بخش شوند.

گزارش سالانه «سازمان جهانی بهداشت» در سال ۲۰۱۰ می کوشد تا علاوه بر تشریح سطح مشکلات سیستم های بهداشت و درمان در سطح جهان، با ارائه برخی راهکارهای کلیدی دولت ها را در ایجاد منابع مالی جدید و تنظیم نظام مالیاتی منصفانه برای تامین بودجه لازم در بخش بهداشت و درمان یاری کند تا به این ترتیب امکان دسترسی به حداقلی از استانداردهای خدمات درمانی و بهداشتی، در تمام سطوح جامعه و برای تمام شهروندان فراهم شود.

۱. فقر، عامل محرومیت میلیون ها نفر از دسترسی به حداقل های مراقبت های بهداشتی

وضعیت نامناسب اقتصادی بسیاری از کشورها باعث می شود که در خوش بینانه ترین حالت تنها ۲۰ درصد از زنان از خدمات مناسب مامایی در دوره بارداری و وضع حمل برخوردار باشند که این امر خطرات بسیاری را برای زنان و نوزادان به همراه دارد.

۲. درمان به بهای فقر خانواده

سالانه حدود ۱۰۰ میلیون نفر در جهان به دلیل پرداخت هزینه های گزاف درمانی به زیر خط فقر سقوط می کنند. به عبارت دیگر در بسیاری از نقاط دنیا، تلفیق هزینه های درمانی سنگین و پوشش پایین بیمه های درمانی، هزینه های درمانی را به حدی بالا برده است که یکی از عوامل تاثیرگذار در تشدید فقر محسوب می شود.

۳. تغییرات حداقلی، نتایج حداکثری

تغییرات اندک در بودجه بخش بهداشت و درمان در برخی از کشورها می تواند جهش بزرگی در کیفیت و کمیت خدمات درمانی این کشورها شود. بر این اساس پیش بینی می شود افزایش ۱۵ درصدی بودجه بخش بهداشت و درمان در ۴۹ کشور فقیر جهان می تواند باعث دو برابر شدن میزان خدمات ارائه شده در این بخش شود.

۴. نظام مالیاتی کارآمد، پایه ای مناسب برای بهبود وضع بهداشت و درمان

برای مثال تجربه موفق چهار ساله اندونزی در وضع قوانین شفاف و کارآمد برای مشارکت بیشتر مودیان مالیاتی و رشد ۱۲ درصدی درآمد مالیاتی ناشی از آن، شرایط مناسبی را برای افزایش چشمگیر بودجه بهداشت و درمان در این کشور فراهم ساخت.

۵. بیماران فقیر؛ چشم انتظار برآورده شدن وعده های دولت های ثروتمند

براساس گزارش سازمان بهداشت جهانی، پایبندی دولت های ثروتمند به اجرای تعهدات بین المللی در راستای برنامه توسعه بهداشت جهانی، می تواند موجب رهایی از مرگ نزدیک به سه میلیون نفر در جهان تا سال ۲۰۱۵ شود.

۶. بهینه سازی هزینه های درمانی، تخصیص بودجه ای بیشتر برای سلامتی توسط شهروندان

آمار ها نشان می دهد چیزی حدود ۲۰ تا ۴۰ درصد هزینه های درمانی در برخی از کشورها غیر ضروری است که این امر از پرداخت هزینه های نامتعارف یا قیمت نسبی بالاتر خدمات درمانی در این کشورها ناشی می شود. در بعضی موارد مشاهده شده است که قیمت یک دارو در داخل برخی کشورها، در حدود ۱۰ برابر میانگین قیمت های جهانی قرار دارد. طبعا این مساله نقش موثری در کاهش توان مالی شهروندان برای دسترسی به سایر خدمات بهداشتی و در نتیجه کاهش سطح سلامتی شان می شود.

۷. بهبود بیمه های درمانی، مرهمی بر زخم های بیماران:

هم اکنون در ۲۷ کشور عضو OECD، دولت ها با پرداخت بخش قابل توجهی از هزینه های بیمه های درمانی برای تک تک شهروندانشان، توانسته اند فشار ناشی از هزینه های درمانی را به طور محسوسی کاهش دهند. بر این اساس به نظر می رسد استفاده از الگوی فوق در سایر کشورها نیز، می تواند نقش قابل توجهی در جهت بهبود وضعیت شهروندان در دسترسی به استانداردهای حداقلی خدمات بهداشتی و درمانی ایفا کند.

۸. دارو یا برند دارو؟

در بسیاری از موارد، داروهای تولیدی توسط مارک های تجاری (برند) غیرمشهور، به لحاظ تاثیربخشی درمانی، قادرند با داروهای تولیدی دارای برندهای مشهور بین المللی رقابت کنند. برای مثال تجربه فرانسه در کاهش حدودا ۲ میلیارد دلاری هزینه های درمانی شهروندان از طریق برنامه ریزی برای معرفی داروهای تاثیرگذار دارای تولیدکنندگان غیرمشهور نشان می دهد که دقت در انتخاب نوع داروهای مصرفی هم می تواند باعث کاهش چشمگیر هزینه های درمانی شده و بالطبع امکان افزایش بودجه برای ارائه سایر خدمات بهداشت و درمانی را فراهم کند.

۹. روش های نوین درآمد زایی دولت ها، راهی برای افزایش بودجه های درمانی

پژوهش ها نشان می دهد که به طور مثال افزایش ۵۰ درصدی مالیات وضع شده بر مصرف تنباکو در ۲۲ کشور کم درآمد دنیا، می تواند باعث ایجاد نزدیک به یک و نیم میلیارد دلار درآمد اضافی برای این دولت ها شود که این افزایش درآمد، می تواند رشد ۱۰ درصدی در بودجه بخش بهداشت و درمان این کشورها را به دنبال داشته باشد.

۱۰. افزایش کارآیی بیمارستان ها، معادل افزایش ۱۵ درصدی بودجه بهداشت و درمان

آمارها نشان می دهند از آنجا که ۵۰ تا ۷۵ درصد هزینه های بهداشت و درمان دولت ها صرف نگهداری از بیمارستان ها می شود، بهبود کارآیی بیمارستان ها، باعث آزاد شدن بخش زیادی از منابع مالی شده و افزایش چشمگیری در بودجه بهداشت و درمان دولت ها ایجاد خواهد نمود.

www.aftabir.com