بودجه سلامت در سال ۹۳ افزایش یافت

آیا حال سلامت خوب می شود؟

گروه دانش و سلامت- زهرا رفیعی: بیشترین هزینه‌ درمان را مردم از جیب خود می‌دهند به‌طوری که به گفته مسئولان سلامت کشور الان مردم حدود ۷۰درصد از هزینه‌های درمان را از جیب خودشان پرداخت می‌کنند. در تمام کشورهای دنیا هزینه‌های سلامت را دولت‌ها، شرکت‌های بیمه و مردم پرداخت می‌کنند و سهم هر بخش متفاوت است. مفهوم سرمایه‌گذاری در سلامت، از نظر نهادهای جهانی، بیشتر ناظر بر مشارکت مستقیم دولت‌ها در تأمین سلامت مردم است.

در کشور ما نیز مطابق اصول ۳، ۲۹و ۴۳قانون اساسی، دولت مکلف به برآوردن نیازهای حیاتی مردم نظیر غذا، آموزش و درمان است. با وجود این نه‌تنها در برنامه چهارم توسعه که در برنامه پنجم هم قرار بود سهم مردم کاهش پیدا کند. حتی در دولت قبل که بانی اجرایی‌شدن هدفمندی یارانه‌ها بود، قرار بود ۱۰درصد از درآمد حاصل از آن به بخش درمان اختصاص یابد ولی در این سال‌ها نه آن شد و نه این. اما وزارت بهداشت فعلی و نمایندگان کنونی هنوز امیدوارند بتوانند کمی شرایط را آسان‌تر کنند و حال نظام سلامت بهتر شود.

یکی از شاخص‌های توسعه‌یافتگی کشور‌ها سهم سلامت از تولید ناخالص ملی است. براساس آخرین آمارهایی که سازمان جهانی بهداشت ارائه کرده، این سهم برای ۴ کشور اول جهان، آمریکا ۷۹۶۰دلار (۱۷٫۶درصد از تولید ناخالص ملی)، لوکزامبورگ۶۵۹۲ دلار (۷٫۹درصد)، موناکو ۵۹۳۲دلار (۴٫۲درصد) و نروژ ۵۳۵۳دلار (۹٫۷درصد) است ولی این رقم برای ایران ۷۲۸دلار (۵٫۷درصد) است. این آمار نشان‌دهنده توجه کشور‌ها به سلامت شهروندان است.

شاخص سهم مردم از هزینه سلامت نسبت میزان پرداخت مستقیم خانوارها در امر سلامت هنگام دریافت خدمات به کل هزینه‌های بخش سلامت است.سال گذشته قرار بود ۶درصد از درآمد حاصل از هدفمندی یارانه‌ها به بخش بهداشت و درمان اختصاص یابد تا بخشی از هزینه‌های مردم در بخش سلامت کاهش پیدا کند، ولی متأسفانه این موضوع نیز بر ‌زمین ماند و شکل اجرایی به‌خود نگرفت. تنها نقطه امیدبخش در بحث سلامت افزایش ۴درصدی سهم سلامت از بودجه کشور است.

به گفته دکتر مسعود پزشکیان، نماینده مجلس و عضو کمیسیون بهداشت، دولت سهم سلامت را از کل بودجه افزایش داده است؛ معنی این حرف این نیست که بودجه بهداشت و درمان را خوب دیده‌اند، ولی نسبت به قبل، ۱۱ درصد سهم سلامت از بودجه کل کشور افزایش یافته و به ۱۵ درصد رسیده است.

از آنجایی که مدیران حداقل در دهه قبل به سلامت به دیده سرمایه‌گذاری انسانی نگاه نکرده‌اند، هنوز سلامت جزو ۵ اولویت اول سرمایه‌گذاری و تعیین بودجه‌ سالانه نیست. به قول رسول خضری، دیگر عضو کمیسیون بهداشت، در دولت‌های گذشته اولویت بودجه سلامت در رده‌های ۱۴و ۱۵بود درصورتی که در کل دنیا به این نتیجه رسیده‌اند که باید بودجه سلامت در اولویت اول تا سوم باشد.

او پیش از این هم به مهر گفته بود: با وجود آنکه برخی‌ بر این باورند که بودجه سلامت ۱۴ درصد رشد داشته اما با کمی بررسی متوجه خواهیم شد که این مبلغ بسیار ناچیز است. بخشی از ۱۴ درصدی که به بودجه سلامت اضافه شده باید به بدهی‌های وزارت بهداشت اختصاص یابد زیرا این وزارتخانه به مجموعه‌های زیر پوشش خود مبالغی را بدهکار است که با احتساب آنها می‌توان گفت تنها ۶درصد به بودجه سلامت افزوده شده است که این میزان بودجه نمی‌تواند دردی از بخش بهداشت و درمان دوا کند.

در برنامه پنجم توسعه که ۲ سال از اجرای آن می‌گذرد، سهم مردم از درمان تعیین شده است ولی به گفته عبدالرحمان رستمیان، عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس متأسفانه نه‌تنها این رقم‌ها تحقق نیافته، حتی می‌توان گفت بدتر هم شده است. با هدفمندی یارانه‌ها که باعث ایجاد تورم شد، سهم مردم به دوسوم افزایش یافت. در بودجه ۹۳  اوضاع کمی برای مردم بهتر می‌شود و شاید حدود ۱۰تا ۱۵درصد بتوانیم این رقم را کاهش بدهیم ولی آن هم بستگی به اجرای برنامه توسط دولت دارد.

او ۲ راهکار را پیش روی گذاشت و گفت: برای کاهش سهم مردم ۲ کار را همزمان باید انجام داد؛ تعرفه‌ها واقعی شود و سهم پرداختی بیمه‌ها افزایش پیدا کند. هم‌اکنون اگر کسی دارای بیمه پایه هم باشد برای ویزیت ساده اکثر سهم را پرداخت می‌کند، درصورتی که اکثر سهم پرداخت باید برای بیمه‌ها باشد.

وزیر بهداشت که متولی سلامت افراد جامعه است، چندی پیش در گلایه از شرایط موجود گفته بود بیش از ۱۶ درصد جمعیت کشور از هیچ پوشش بیمه‌ای برخوردار نیستند و سالانه ۵ تا ۷٫۵ درصد جمعیت کشور به‌ دلیل هزینه‌های بیماری‌های صعب‌العلاج به زیر خط فقر می‌روند.

دکتر رستمیان در این‌باره معتقد است که عدالت اجتماعی ایجاب می‌کند همه شهروندان کشور بیمه پایه با خدمات مطلوب شوند. سهم بهداشت و درمان باید به سمتی برود که مشکلات مردم کاهش پیدا کند و این‌بار سهم ۵هزار میلیارد تومانی سلامت پرداخت و درصورت پرداخت با مدیریت درست اداره شود. او از پیشنهاد وزیر بهداشت مبنی بر اختصاص یارانه دهک‌های بالا به بخش سلامت استقبال کرد ولی گفت که نمی‌داند چرا دولت این پیشنهاد را پیگیری نکرده است.

http://hamshahrionline.ir